ΜΕΓΑΛΗ ΔΕΥΤΕΡΑ – «ΙΔΟΥ ΑΝΑΒΑΙΝΟΜΕΝ ΕΙΣ ΙΕΡΟΣΟΛΥΜΑ……….»

Η προ του Πάσχα εβδομάδα καλείται από τους πρώτους χριστιανικούς αιώνες Μεγάλη Εβδομάδα, όχι όπως μας λέγει ο πατήρ της Εκκλησίας μας Ιωάννης ο Χρυσόστομος, επειδή έχει μεγαλύτερες ή περισσότερες ημέρες, αλλά συνεπεία των μεγάλων και κοσμοσωτηρίων γεγονότων που συνέβησαν,  ενθυμούμεθα και εορτάζουμε. Όσον αφορά το χρόνο που τελούνται οι ιερές ακολουθίες, οι οποίες είναι εμπλουτισμένες με τα ανάλογα αγιογραφικά αναγνώσματα και την ταυτόσημη κατανυκτική υμνογραφία, επικράτησε να τελούνται κατά αντίστροφη τάξη, προκειμένου να διευκολύνονται οι χριστιανοί για να τις παρακολουθούν. Έτσι, ο όρθρος της κάθε ημέρας της Μ. Εβδομάδας, μεταφέρθηκε και τελείται κατά τον εσπερινό της προηγούμενης ημέρας. Οι εσπερινοί που κανονικά έπρεπε να τελούνται το απόγευμα (πλην αυτού της Μ. Παρασκευής), γίνονται το πρωί καθότι συνδέονται με Θείες Λειτουργίες, με σκοπό να διευκολύνονται οι εκκλησιαζόμενοι στην Θεία Κοινωνία. Να σημειώσουμε ότι τις τρεις πρώτες ημέρες της Μεγαλοβδομάδας, τελείται η Θεία Λειτουργία των Προηγιασμένων Δώρων, ενώ τη Μ. Πέμπτη και το Μ. Σάββατο η Λειτουργία του Μ. Βασιλείου. Συνεπώς, το απόγευμα της Κυριακής των Βαΐων, τελείται ο όρθρος της Μεγάλης Δευτέρας, και το πρωί της Μ. Δευτέρας οι ώρες, ο εσπερινός και η Θεία Λειτουργία των Προηγιασμένων Δώρων. Η Μεγάλη Δευτέρα είναι αφιερωμένη στον Πατριάρχη Ιωσήφ τον Πάγκαλο, υιό του Πατριάρχου Ιακώβ, ο οποίος φθονήθηκε και πουλήθηκε από τα αδέλφια του,

για τα παθήματα, την ανεξικακία και την πραότητά του θεωρείται τύπος και προεικόνιση του Κυρίου μας, ο οποίος πουλήθηκε από τον Ιούδα και υπέφερε για την σωτηρία μας. Ακόμη, τελείται ανάμνηση της - υπό του Σωτήρος μας θαύματος - ξηρανθείσης συκής, το οποίο έγινε την επομένη της θριαμβευτικής εισόδου του στα Ιεροσόλυμα. Η άκαρπη συκιά συμβολίζει τη συναγωγή των Ισραηλιτών αλλά και κάθε άνθρωπο, ο οποίος δεν έχει να επιδείξει πνευματικούς καρπούς αρετής. Το Ευαγγέλιο επίσης αναφέρεται στη παραβολή των δύο υιών και των κακών γεωργών, με την οποία ο Χριστός προανέφερε την απόρριψή του από τους Ισραηλίτες. Ο κανόνας της ημέρας και ύμνοι των αίνων και των αποστίχων, αναφέρονται στις προρρήσεις του Κυρίου για το υπερφυές Πάθος Του, ως και στο αίτημα των υιών του Ζεβεδαίου να έχουν την πρωτοκαθεδρία στη Βασιλεία των Ουρανών. Να αναφέρουμε κλείνοντας ότι οι ιερές ακολουθίες έως και τη Μ. Τρίτη ονομάζονται ακολουθίες του Νυμφίου, από τους σχετικούς ύμνους που ψάλλονται. Στην αρχή της ακολουθίας του όρθρου της Μ. Δευτέρας, ψαλλομένου του τροπαρίου : «Ιδού ο Νυμφίος έρχεται», ο λειτουργός – προπορευομένου λαμπαδούχου – λιτανεύει την εικόνα του Νυμφίου και την αποθέτει στο κέντρο του ναού προς προσκύνηση υπό των εκκλησιαζομένων, όπου και παραμένει έως και την Μ. Τετάρτη. Τηρείται όλες τις ημέρες αυστηρή νηστεία και μόνο την Μ. Πέμπτη επιτρέπεται κατάλυση ελαίου και κρασιού.