Ο ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΘΩΜΑΣ

Tο Μαρτύριο του Αποστόλου Θωμά (Ι.Μονή Φανερωμένης - Σαλαμίνα). 

Ο Θωμάς, ο επονομαζόμενος και δίδυμος, γεννήθηκε στην Ιουδαία και ήτο αλιεύς στο επάγγελμα, όπως και αρκετοί μαθητές του Κυρίου. Σύμφωνα με το Πασχάλιο Χρονικό (6^ος αιών), ο πατήρ του ονομάζονταν Διοφάνης, η μητέρα του Ρώα και η αδελφή του Λυσία, η δε καταγωγή του ήταν εξ Αντιόχειας. Η ονομασία δίδυμος προήλθε από αρχαία παράδοση, κατά την οποία ήτο δίδυμος αδελφός του Ελεάζαρου ή της Λυσίας που αναφέραμε παραπάνω. Εκ των Ευαγγελικών διηγήσεων, πληροφορούμαστε περί του Θωμά τα ακόλουθα : μαθαίνοντας ο Κύριος τον θάνατο του φίλου του Λαζάρου, πορεύθηκε μετά των μαθητών του στην Βηθανία για να τον Αναστήσει. Οι μαθητές του νόμισαν ότι ο Λάζαρος κοιμούνταν και ο Χριστός τους ξεκαθάρισε ότι ο φίλος του είχε πεθάνει. Τότε ο Θωμάς είπε : «ἄγωμεν καὶ ἡμεῖς ἵνα ἀποθάνωμεν μετ' αὐτοῦ» («ας πηγαίνουμε κι εμείς να πεθάνουμε μαζί του») (Ιω. 11, 16). Ολίγο προ του Πάθους, προετοιμάζοντας ο Κύριος τους μαθητές, τους είπε μεταξύ άλλων : «καὶ ὅπου ἐγώ ὑπάγω οἴδατε, καὶ τὴν ὁδὸν οἴδατε» («Και όπου εγώ πηγαίνω ξέρετε την οδό»). Τότε ο Θωμάς του είπε : «Λέγει αὐτῷ Θωμᾶς· Κύριε, οὐκ οἴδαμεν ποῦ ὑπάγεις· καὶ πῶς δυνάμεθα τὴν ὁδὸν εἰδέναι ;» («Του λέει ο Θωμάς Κύριε, δεν ξέρουμε πού πηγαίνεις. Πώς μπορούμε να ξέρουμε την οδό ;») (Ιω. 14, 5), για να λάβει την ατράνταχτη ομολογία του Κυρίου : «ἐγώ εἰμι ἡ ὁδὸς καὶ ἡ ἀλήθεια καὶ ἡ ζωή· οὐδεὶς ἔρχεται πρὸς τὸν πατέρα εἰ μὴ δι' ἐμοῦ». Όταν πληροφορήθηκε την εμφάνιση του Κυρίου μετά την Ανάστασή του από τους λοιπούς μαθητές, ενώ ο ίδιος απουσίαζε, έδειξε δυσπιστία στο γεγονός (Ιω. 20, 24-25), για να επανορθώσει αμέσως οκτώ ημέρες μετά την Ανάσταση του Χριστού, με την περίφημη ομολογία : «ὁ Κύριός μου καὶ ὁ Θεός μου» (Ιω. 20, 28). Τέλος ήταν ομού μετά έξι ακόμη μαθητών του Κυρίου, όταν εμφανίστηκε εκ νέου ο Κύριος σε αυτούς, οι οποίοι προσπαθούσαν να πιάσουν ψάρια χωρίς επιτυχία, πράγμα που πέτυχαν με την εμφάνιση και τις οδηγίες του Κυρίου (Ιω. 21, 2 κ.ε.). Σύμφωνα με την παράδοση κήρυξε το Ευαγγέλιο στους Πάρθους, Μήδους, Πέρσες, Γερμανούς, Βακτρίους, και γνώρισε μαρτυρικό θάνατο από ειδωλολάτρες, στην πόλη Καλαμίτη της Ινδίας, δια λογχισμού. Η Αγίας μας Εκκλησία τιμά την ιερά του μνήμη στις 6 Οκτωβρίου.

Ως μνημόσυνο στη μνήμη του παλαιού φίλου και συναδέλφου Θωμά Τ.

ΠΗΓΕΣ : L. Dindorf, Chronicon Paschale, εις «Corpus Scriptorum Historiae Byzantinae», Vol. 2, Bonnae, σσ. 138, 142., Αντώνιου Μανουήλ, Τρόπαιον της Ορθοδόξου Πίστεως, 1791, σ. 185 κ.ε., ΘΗΕ, τομ. 6, Αθήναι 1965, στ. 573.