Ο ΕΟΡΤΑΣΜΟΣ ΤΗΣ ΚΟΙΜΗΣΕΩΣ ΤΗΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ ΣΤΗ ΓΕΘΣΗΜΑΝΗ – ΤΟ ΤΕΛΕΤΟΥΡΓΙΚΟ

Ο ναός της Γεθσημανής 1909..

Την παραμονή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου ο Πατριάρχης μετά των Αρχιερέων και της λοιπής αυτού συνοδείας εφ΄ αμάξης κατέρχεται εις την Γεθσημανή περί την πρωίαν, ότε η μουσική της Κυβερνήσεως ταχθείσα έξωθεν της Εκκλησίας της Γεθσημανής και παρά την μεγάλην Μοναστηριακήν σκηνήν, παιανίζει διάφορα εκλεκτά τεμάχια. Το αυτό ποιεί ου μόνον άμα τη εμφανίσει του Πατριάρχου, αλλά και κατά την στιγμήν καθ΄ ην οι Πρόξενοι των Ορθοδόξων εθνών παρουσιάζονται. Ο Πατριάρχης φθας εις την Γεθσημανή αναπαύεται ολίγον υπό την μεγάλην σκηνήν και ευθύς προετοιμάζεται η προϋπάντησις, καθώς και κατά τας άλλας μεγάλας Παρρησίας τας εν τω Ναώ της Αναστάσεως διεξαγωμένας, οπότε ο Πατριάρχης περιβληθείς κατά τα ειωθότα τον μανδύαν αυτού προς της εισόδου εις την Εκκλησίαν κατέρχεται μετά της συνήθους πομπής των ψαλτών ψαλλόντων το : “Εν τη γεννήσει την παρθενίαν εφύλαξας”. Κατόπιν ο Πατριάρχης ανέρχεται τον θρόνον αυτού και οι μεν ιερείς ενδύονται των στολών αυτών, οι δε Αρχιερείς επιτραχήλιον και ωμόφορον. Όταν δε ο χορός των ψαλτών αρχίση να ψάλη το “Άνωθεν οι Προφήται”, τότε και ο Πατριάρχης ενδύεται την Αρχιερατικήν αυτού στολήν, και θυμιών πέριξ τον Επιτάφιον της Παναγίας ποιεί Ευλογητόν. Ψαλλομένου δε του Τρισαγίου οι ιερείς αίρουσι τον Επιτάφιον και έρχονται εν τω μέσω του Ναού και κάτωθεν του Πολυελαίου. Εφεξής ο Πατριάρχης εισέρχεται εις το Κουβούκλιον και θυμιών ψάλλει το “Η ζωή εν Τάφω”, μετά ταύτα δ΄ εξελθών θυμιά τον Επιτάφιον, τους ιερείς και το λοιπόν Εκκλησίασμα. Μετά την πρώτην στάσιν, ο πρώτος τη τάξει Αρχιερεύς εισέρχεται εις το Κουβούκλιον και θυμιά ψάλλων το πρώτον τροπάριον της β΄ στάσεως. Μετά τας στάσεις ακολουθεί η λοιπή τυπική διάταξις και όταν ψάληται το Άγιος ο Θεός της Δοξολογίας, οι ιερείς αίρουσι τον Επιτάφιον και προχωρούσι μέχρι της θύρας της Εκκλησίας, ένθα εγένετο η προϋπάντησις. Μετά την εκεί επιτέλεσιν των τεταγμένων ευχών κατέρχονται ψάλλοντες το “Απόστολοι εκ περάτων”. Κατατεθέντος δε του Επιταφίου εν τω προσήκοντι τόπω γίνεται απόλυσις και άπαντες ανέρχονται εις τας έξωθεν της Εκκλησίας πεπηγμένας σκηνάς, της μουσικής παιανιζούσης προσηκόντως, ότε και παρατίθενται αναψυκτικά και διανέμονται σταφύλαι, σύκα και τα παρόμοια. Η ευθυμία εξακολουθεί καθ΄ όλην σχεδόν την νύκτα και την πρωίαν επιτελείται λειτουργίαν Αρχιερατική. Το εις Γεθσημανή προσκύνημα εξακολουθεί και μετά την εορτήν μέχρι της ημέρας της αποδόσεως, ότε η εικών της Θεοτόκου βασταζομένη υπό του Ηγουμένου της Γεθσημανής εν μεγάλη πομπή και παρατάξει μετά το πέρας της λειτουργίας μεταφέρεται εις το απέναντι του Ναού της Αναστάσεως Μετόχιον της Γεθσημανής υπό τον ήχον των κωδώνων του μεγάλου κωδωνοστασίου καθ΄ όλην την διάρκειαν της μεταφοράς.

ΠΗΓΗ : ΤΙΜΟΘΕΟΥ Π. ΘΕΜΕΛΗ, ΑΝΑ ΤΑ ΠΡΟΣΚΥΝΗΜΑΤΑ, ΕΝ ΙΕΡΟΣΟΛΥΜΟΙΣ 1909, σ. 117 κ.ε.