ΑΡΧΑΙΑ ΠΑΡΑΔΟΣΙΣ ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΜΟΝΑΣΤΙΚΗΣ ΟΙΚΗΣΕΩΣ ΤΟΥ ΑΘΩΝΑ

Σύμφωνα με αρχαία παράδοση, από τον καιρό των αγίων Αποστόλων, η Παναγία επιθυμώντας να δει τον Λάζαρο στη νήσο Κύπρο, μπήκε σε ένα πλοίο συνοδευόμενη από τον ευαγγελιστή Ιωάννη και τον Κλήμεντα. Ο άνεμος όμως που έπνεε αντίθετα, μετέφερε το πλοίο στον Άθωνα, εκεί όπου είναι η μονή των Ιβήρων. Οι ειδωλολάτρες είχαν εκεί – όπου υπάρχει σήμερα η μονή Φιλοθέου – τον επισημότερο ναό τους, προσέφεραν τη μέρα εκείνη μεγάλη θυσία και πανηγύριζαν. Τότε από τα είδωλά τους εξήλθε φωνή λέγουσα : «η μήτηρ του Θεού του αληθινού ήλθεν εις τον αιγιαλόν, εις το τάδε μέρος και δράμετε σπουδαίως να την προσκυνήσετε». Αμέσως μετά τη φωνή αυτή όλα τα είδωλα κατέπεσαν και συνετρίβησαν, καθώς και το μεγάλο είδωλο που ευρίσκονταν στη κορυφή του Άθωνα. Οι ειδωλολάτρες έσπευσαν στον αιγιαλό και προσκύνησαν τη Παναγία, πίστεψαν στον αληθινό Θεό και έλαβαν ιερείς και αρχιερέα. Καθάρισαν τον ειδωλολατρικό ναό και τον αφιέρωσαν προς τιμήν της Παναγίας. Έγινε επισκοπείο ο ναός αυτός – που βρίσκονταν στο σημείο που είναι σήμερα η μονή Φιλοθέου – ο οποίος ονομάζονταν της Θεοτόκου συνεπεία του μεγάλου θαύματος. Έπειτα, ο υιός του Σεβήρου, Αντωνίνος ο Καράκαλλος, ο οποίος πίστεψε στον Χριστό δια της Οσιομάρτυρος Παρασκευής, οικοδόμησε επ΄ ονόματι των αγίων Αποστόλων Πέτρου και Παύλου τη μονή Καρακάλλου, όπου και υπάρχει ζωγραφιά του σε δύο μέρη της μονής. Κατόπιν ο Μέγας Κωνσταντίνος έκτισε το Πρωτάτον και τη μονή Βατοπαιδίου. Ο Ιουλιανός ο Παραβάτης ερήμωσε τα μοναστήρια, αλλά ο Μέγας Θεοδόσιος, εξαιτίας του θαύματος που έκαμε η Θεοτόκος στον υιό του Αρκάδιο, ανέκτησε τη μονή Βατοπαιδίου. Η κόρη του Αρκάδιου οικοδόμησε τις μονές του Ξηροποτάμου και του Εσφιγμένου, ενώ ο Κώνστας, υιός του Μ. Κωνσταντίνου έκτισε τη μονή Κωνσταμονίτου. Τέλος, οι μοναχοί της μονής Ιβήρων την αποκαλούν «κλημεντία», από την επίσκεψη της Παναγίας και του Κλήμεντα, ο οποίος τη συνέστησε και την αφιέρωσε στη Θεοτόκο.

(Κώδικας ΠαπαΧαρίτωνα ΙΙ του ΧΙΧ αιώνα (19^ος) – Σκήτη Καυσοκαλυβίων Κώδιξ 154)

ΠΗΓΗ : +ΕΥΛΟΓΙΟΥ ΚΟΥΡΙΛΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΚΟΡΥΤΣΑΣ, «ΙΣΤΟΡΙΑΙ ΚΑΙ ΑΝΕΚΔΟΤΑ ΑΓΙΟΥ ΟΡΟΥΣ ΕΡΑΝΙΣΘΕΝΤΑ ΕΚ ΤΩΝ ΠΕΡΙΓΡΑΦΕΝΤΩΝ ΚΩΔΙΚΩΝ», ΘΕΟΛΟΓΙΑ, τομ. 23, ΕΤΟΣ 1952, σ. 17 κ.ε.