ΠΡΟΤΥΠΩΣΕΙΣ ΤΟΥ ΤΙΜΙΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥ ΣΤΗ ΠΑΛΑΙΑ ΔΙΑΘΗΚΗ

1. Το «ξύλο» του παραδείσου, για το οποίο γίνεται λόγος στα πρώτα κεφάλαια της Γένεσης (1-2), προτυπώνει σύμφωνα με αρκετούς Πατέρες της Εκκλησίας μας τον Τίμιο Σταυρό του Χριστού.

2. Τα ξύλα που τοποθέτησε ο Αβραάμ για τη θυσία του υιού του Ισαάκ, προτυπώνουν το Σταυρό του Κυρίου, ο δε Ισαάκ είναι τύπος του θυσιασθέντος Θεού – του Ιησού Χριστού.

3. Η ευλογία που έδωσε ο Ιακώβ στον Ιωσήφ (Γένεση μζ΄, 31) και στα τέκνα του (μη΄, 14), η προσκύνηση του Ιωσήφ καθώς και η εναλλαγή των χειρών κατά τη πατρική ευλογία του Ιακώβ, θεωρείται προσκύνηση του Σταυρού. Ο δε άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς λέγει ότι σε όλο το βίο του Ιακώβ, ενεργείται το μυστήριο του Σταυρού (Migne PG 151, 133).

4. O Ιωσήφ ο Πάγκαλος είναι τύπος τους σταυρωθέντος Χριστού.

5. Ο Μωυσής βόσκοντας τα πρόβατα του πεθερού του Ιοθόρ, βρέθηκε έκθαμβος ενώπιον της φλεγόμενης και μη καιόμενης βάτου (Έξοδος 3, 4-5). Στο γεγονός αυτό έχουμε τον τύπο ολόκληρης της ζωής του Λυτρωτού μας και συγχρόνως του σταυρού.

6. Όταν ο Μωυσής μετά του ισραηλίτικου λαού έφευγε από την Αίγυπτο, εξέτεινε τη ράβδο του και διέτεμε την ερυθρά θάλασσα. Κι εδώ έχουμε προτύπωση του Σταυρού.

7. Βαδίζοντας ο Μωυσής στην έρημο με το λαό του Θεού, βρήκαν πικρό νερό στη πηγή της Μερρά. Του έδειξε ο Θεό ξύλο – κατόπιν προσευχής – το οποίο τοποθέτησε στο νερό κι έγινε γλυκό και πόσιμο. Το ξύλο αυτό είναι τύπος του σταυρού (Έξοδος 15, 22).

8. Στην έρημο Σιν (Έξοδος 17, 1-7), η έλλειψη του νερού προκάλεσε πάλι εκδήλωση αχαριστίας των ισραηλιτών. Ο Μωυσής χτύπησε δύο φορές τη πέτρα και εξήλθε ύδωρ πόσιμο. Πλην του σταυρού εδώ στη πέτρα προτυπώνεται και ο Γολγοθάς όπου στήθηκε ο σταυρός του Κυρίου.

9. Και η ράβδος του Ααρών (Αριθμοί 17, 17-28), η οποία βλάστησε και έκτοτε φυλάσσονταν στη σκηνή του Μαρτυρίου, θεωρείται τύπος του Σταυρού.

10. Όταν επιτέθηκαν οι Αμαληκίτες στους Ισραηλίτες, ο Μωυσής ανήλθε επί υψώματος και όρθιος άπλωσε τα χέρια του πλάγια, σχηματίζοντας το σημείο του Σταυρού. Όσο κρατούσε έτσι τα χέρια του νικούσαν οι ισραηλίτες. Νικούνταν δε όταν τα κατέβαζε για να ξεκουραστεί. Έτσι, ο Ααρών και ο Ωρ ανέλαβαν να κρατούν τα χέρια του.

11. Μετά το θάνατο του Ααρών, καθώς πορεύονταν οι ισραηλίτες στην έρημο, δέχθηκαν αλλεπάλληλες επιθέσεις από φαρμακερά φίδια (Αριθμοί 21 κεφ.). Τότε ο Μωυσής με εντολή του Θεού, κατασκεύασε χάλκινο ομοίωμα όφεος, το τοποθέτησε σε κοντάρι και το ύψωσε πάνω σε ένα ύψωμα. Όσοι ισραηλίτες δαγκώνονταν από φίδια, έβλεπαν τον χάλκινο όφη και γλύτωναν το θάνατο. Τη σκηνή αυτή ταύτισε ο Κύριος με τον σταυρικό του Θάνατο (Κατά Ιωάννη 3,14-15).

12. Στα πάθη του πολύαθλου Ιώβ, η αγία μας Εκκλησία βλέπει τη προτύπωση του σταυρικού Πάθους του Κυρίου μας.

13. Τα πάθη του δούλου του Θεού, στο β΄ μέρος του βιβλίου του Ησαία, είναι για την Εκκλησία μας τύπος του σταυρικού Πάθους του Κυρίου μας.

14. Στους ψαλμούς 4 και 59 έχουμε επίσης πρυτυπώσεις του Σταυρού.

15. Όταν κατά τη κλήση του Προφήτη Ησαία, ένα Σεραφείμ τοποθέτησε δια τη λαβίδος άνθρακα στο στόμα του για να τον εξαγνίσει, ο άνθρακας αυτός προτυπώνει κατά τον Γερμανό Κωνσταντινουπόλεως τον Σταυρό.