"Γνώσεσθε τὴν ἀλήθειαν καὶ ἡ ἀλήθεια ἐλευθερώσει ὑμᾶς" (Κατά Ιωάννη 8,32).

Σάββατο 7 Μαρτίου 2015

Ο ΑΓΙΟΣ ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ Ο ΠΑΛΑΜΑΣ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ - ΜΑΚΑΡΙΣΤΟΥ ΜΟΝΑΧΟΥ ΜΩΥΣΕΩΣ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ

Ο άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς (Ιερά Μονή Βατοπαιδίου).
Τη Β΄ Κυριακή των Νηστειών η Εκκλησία μας εορτάζει τη μνήμη του μεγάλου αγίου Γρηγορίου του Παλαμά. Εορτάζει κανονικά στις 14 Νοεμβρίου, αλλά επειδή υπήρξε πρόμαχος και υπέρμαχος της Ορθοδοξίας τιμάται πανηγυρικά και μετά την Κυριακή της Ορθοδοξίας. Η αγιότεκνη και αγιοτρόφος Θεσσαλονίκη συνδέεται ιδιαίτερα με τον άγιο Γρηγόριο, γιατί υπήρξε λαμπρός αρχιεπίσκοπός της. Συντιμάται μετά του μεγαλομάρτυρος Δημηρίου ως συμπολιούχος της πόλεως.

Δεν θ΄ αναφερθούμε στα γνωστά βιογραφικά του στοιχεία, για το επιφανές γένος του, τις πολλές καλές σπουδές του, το ακέραιο ήθος του, τον πολυχρόνιο μοναχισμό του στο Άγιο Όρος, τους αγώνες του υπέρ της Ορθοδοξίας , θα σταθούμε στο έργο του στη Θεσσαλονίκη.

Ο άγιος Γρηγόριος μετά από πενταετία περίπου από της εκλογής του, κατάφερε ν΄ ανέλθει στον αρχιεπισκοπικό του θρόνο, λόγω των γνωστών ισχυρών πολιτικών κι εκκλησιαστικών εριδών, στις οποίες δεν απουσίαζε διόλου το πάθος και ο φανατισμός. Ανέρχεται λοιπόν στον θρόνο του ο άγιος το καλοκαίρι του 1355. Τί γινόταν και τότε...

Παρέμεινε μέχρι τις 14.11.1359 όπου εκοιμήθη μακάρια. Ήταν 63 ετών. Πολυχρόνιες ασκήσεις, κοπώσεις, περιπέτειες, ασθένειες δεν τον λύγισαν, αλλά τον ωρίμασαν και τον ωραιοποίησαν. Τα τελευταία έτη της αρχιεπισκοπείας του ήταν αδιατάρακτα, γόνιμα και αποδοτικά. Επρόκειτο για άνδρα με σπάνια πνευματικά και ποιμαντικά προσόντα. Παρά την ασθένειά του ιερουργούσε και κήρυττε ακατάπαυστα. Οι λόγοι του κρύβουν τον πλούτο των γνώσεων, εμπειρικών και βιωμάτων του εσωτερικού του κάλλους. Υπήρξε βαθύς, μεστός, σαφής, σοφός, ακραιφνής θεολόγος, διαπρύσιος κήρυκας της χάριτος και του φωτός. Μέγας ιεροφάντης του λόγου, ανεπιτήδευτος, ελκυστικός, χαρισματικός.

Έγραφε και μίλαγε από μεγάλη ανάγκη και όχι προς επίδειξη των γνώσεών του των πολλών. Κατά τον καθηγητή Π. Χρήστου "ο λόγος του είχε πολλά χαρακτηριστικά του βυζαντινού κηρύγματος. είναι ορμητικός, δυναμικός, αυτοσχέδιος και πλήρης επαναλήψεων, αλλ΄ είναι συγχρόνως και απερίτεχνος και φυσικός". Αξίζει να σημειώσουμε πως ο Π. Χρήστου υπήρξε σπουδαίος πατρολόγος και παλαμιστής, στον οποίο οφείλουμε πολλά για την έκδοση των έργων του αγίου.

Ο άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς από τους άμβωνες της Θεσσαλονίκης μαστίζει τις κοινωνικές αδικίες, τις αρπαγές των πλουσίων και λοιπά ατοπήματα, αλλά κυρίως παρουσιάζει το ορθόδοξο ήθος, τη σωτηρία του ανθρώπου δια του Χριστού και της προσωπικής του ανθρώπου επιμελούς παθοκτονίας και αρετοσυγκομιδής. Μιλά μ΄ επιμονή για τη δυνατή τελείωση του ανθρώπου και τη συνάντησή του με τον Θεό, που είναι προσιτός, πατέρας και φίλος.

Η επιτυχία του Παλαμά, αν μπορούμε να πούμε, έγκειται στη σπουδαία του μόρφωση αλλά και στην πάντα ταπεινή του διάθεση. Η γνώση δεν του πρόσφερε οίηση κι έπαρση ως συνήθως. Η άσκηση δεν τον σκλήρυνε αλλά τον εξαγίασε. Η προσευχή τον ωραιοποίησε ψυχικά. Το Άγιον Όρος τον αγίασε και τον αγάπησε. Ήταν ένας αληθινός Αγιορείτης. Αισθανόταν άνετα στο Όρος και μπορούσε να ζήσει ισόβια αυτό κυνηγώντας, παλεύοντας, ψηλαφώντας τον Θεό στις αθωνικές πλαγιές, σπηλιές, ρεματιές, καλύβες και μονές. Οι παρακλήσεις των Πατέρων τον έβγαλαν από το Όρος. Υπακούοντας στην Εκκλησία, υπερασπίζοντας το δόγμα στην Κωνσταντινούπολη και τη φίλτατη Θεσσαλονίκη.

Ο άγιος Γρηγόριος στάθηκε ο κυματοθραύστης των αφρισμένων κυμάτων των αιρετικών Βαρλαάμ, Ακινδύνου και Γρηγορά. Αν δεν είχαμε τον άγιο Γρηγόριο τον Παλαμά τουλάχιστον θα ήμασταν σήμερα Ουνίτες. Γι΄ αυτό οι Λατίνοι διόλου δεν συμπαθούν τον άγιο Γρηγόριο.

Η Θεσσαλονίκη δίκαια καυχάται για τον συμπολιούχο της, του οποίου η αρχιεπισκοπεία μπορεί να ήταν μικρή, αλλά η διδασκαλία του μεγάλη, μακρόπνοη και διαχρονική. Σήμερα δεν μπορούν ν΄ ακουσθούν τέτοια κηρύγματα. Πρέπει να μένουμε πάντα στα ρηχά, φθηνά κι επίκαιρα ; Λαθεύω ; Θα πρέπει πάντοτε να μένουμε σε ηθικιστικά κοινότυπα και απροετοίμαστα κηρύγματα ;

ΠΗΓΗ : ΜΟΝΑΧΟΥ ΜΩΥΣΕΩΣ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ (+), ΕΟΡΤΙΑ ΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΟ ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ, εκδ. ΙΕΡΑΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΩΣ ΝΕΑΠΟΛΕΩΣ & ΣΤΑΥΡΟΥΠΟΛΕΩΣ, ΝΕΑΠΟΛΗ 2012, σ. 107 κ.ε.


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου