ΤΟ ΔΡΑΜΑ ΚΑΙ Η ΛΥΤΡΩΣΙΣ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ(*) - Mακαριστοῦ Γέροντος π. Εὐσεβίου Βίττη

 

Ὁ Θεός μόνος Κύριος τῆς ἱστορίας τοῦ κόσμου¹

«Ἀνακαλύπτων βαθέα ἐκ σκότους, ἐξήγαγε δέ εἰς φῶς σκιάν θανάτου. Πλανῶν ἔθνη καί ἀπολλύων αὐτά, καταστρωννύων ἔθνη καί καθοδηγῶν αὐτά. Διαλλάσσων καρδίας ἀρχόντων γῆς, ἐπλάνησε δέ αὐτούς ἐν ὁδῷ, ᾗ οὐκ ᾔδεισαν. Ψηλαφήσαισαν σκότος καί μή φῶς, πλανηθείησαν δέ ὥσπερ ὁ μεθύων» (Ἰώβ ιβ΄ 22-25).

 

«Ὅσα

βαθιά μές στό σκοτάδι κρύβονται,

ἔξω στό φῶς τά βγάζει

καί φανερώνει ἐκεῖνα, πού

σέ θανάτου ἥσκιο κρύβονται.

Ἔθνη σέ πλάνη ὁδηγεῖ

καί σέ καταστροφή

καί ἄλλα μεγαλώνει

μέ καθοδήγησή του.

Τή φρόνηση παίρνει

λαῶν καί ἡγεμόνων

κι ἀφήνει νά πλανῶνται

σέ δρόμους πού δέν ξέρουν.

Ὄχι σέ φῶς,

μά σέ σκοτάδι

θά προχωροῦν ψηλαφητό

σάν μεθυσμένοι,

πού ἐδῶ κι ἐκεῖ

παραπατώντας πᾶνε».

 

Πίσω λοιπόν ἀπό τά γεγονότα τῆς ἱστορίας στέκει ὁ Θεός. Καί στά γεγονότα αὐτά διακρίνει ὁ φωτισμένος νοῦς τοῦ ἀνθρώπου τά σχέδια τοῦ Θεοῦ, βάσει τῶν ὁποίων κρίνει, κατακρίνει καί τιμωρεῖ ἤ ἀμείβει τούς ἀνθρώπους. Παρόλο ὅμως ὅτι προσεγγίζονται σέ ἕνα βαθμό τά σχέδια τοῦ Θεοῦ, δέν εἶναι ἐντούτοις δυνατόν νά εἰσδύση ὁ νοῦς τοῦ ἀνθρώπου καί στό βάθος τους καί στόν ἀριθμό καί τήν ἔκτασή τους καί ἑπομένως στήν πλήρη κατανόησή τους.

 

Ἀνάφερε ὁ Ἰώβ πιό πάνω, ὅτι ὁ Θεός καθορίζει τίς τύχες ἰσχυρῶν προσώπων, ἡγεμόνων, ἀρχόντων, ἱερέων, σοφῶν ρητόρων καί ἄλλων ἀντίστοιχων ἐξεχόντων κοινωνικῶν παραγόντων. Ὁ Θεός καθορίζει ἐπίσης καί τίς τύχες λαῶν καί κοινωνιῶν. Ἡ πρόοδος ἤ ὁ ξεπεσμός τους εἶναι ἔργο Θεοῦ, ἀλλά φυσικά ὄχι αὐθαίρετα, γιατί ἀρέσει τάχα στό Θεό «νά βασανίζη» τούς ἀνθρώπους, ἀλλά βάσει τῆς δικαιοσύνης του, πού μέ αὐτήν ἔχει καθορίσει τούς νόμους ζωῆς καί συμπεριφορᾶς τοῦ ἀνθρώπου, ὡς ἀτόμου καί ὡς ὁμάδος ἀτόμων, μικρῶν ἢ μεγάλων.

 

Ἐπειδή ὅμως οἱ ἄνθρωποι ξεφεύγουν ἀπό τό δρόμο τοῦ Θεοῦ, τούς ἀφαιρεῖ ὁ Θεός τή δυνατότητα νά σκεφθοῦν σωστά καί νά ἐκτιμήσουν καταστάσεις, σχέδια καί προοπτικές ὀρθές, μέ ἀποτέλεσμα νά καταντοῦν, ὅπως τούς ἀξίζει, σέ διάλυση καί καταστροφή...

 

Εἶναι χαρακτηριστικός ὁ τελευταῖος στίχος 25, πού περιγράφει λιτά ἀλλά πολύ χαρακτηριστικά τήν καταστροφή τόσο τῶν κακῶν καί ἀφρόνων ἀρχηγῶν καί ἡγεμόνων λαῶν ὅσο καί τῶν ἀνθρώπων τούς ὁποίους αὐτοί κυβερνοῦν. Ὅλοι καταντοῦν νά ζοῦν ὑπό τό κράτος τῆς ἀπελπισίας, τῆς ἀπογοητεύσεως, τῆς ἐλλείψεως προοπτικῆς καί ὀρθοῦ προσανατολισμοῦ στή ζωή. Μέσα στήν ἀδυναμία καί τήν ἀπαισιοδοξία τους προχωροῦν χωρίς φῶς σοφίας καί πίστεως στό Θεό, παραπατώντας καί προχωρώντας ἀπό ἀβεβαιότητα σέ ἀβεβαιότητα, ἀπό τό κακό στό χειρότερο, ἀπό τό σφρῖγος ζωῆς στόν μαρασμό καί τόν θάνατο... Τί θλιβερό καί ταυτόχρονα φοβερό καί ἀποκαρδιωτικό κατάντημα!...

Θησαυρός τῶν πιστῶν ὁ αἰώνιος Θεός²

Ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ βοηθάει τήν ψυχή μας σέ συνειδητοποίηση τῆς καταστάσεώς της καί τήν ὁδηγεῖ στήν ταπείνωση καί τή συντριβή γιά τήν κατάπτωσή της καί συνεπῶς στή μετάνοια γιά ὅ,τι ἔχει διαπράξει ἀντίθετα πρός τό θέλημα τοῦ Κυρίου. Ἡ μετάνοια πάλι ὁδηγεῖ τόν ἄνθρωπο σέ ἀπελευθέρωσή του ἀπό τά πάθη του, καί μάλιστα ἀπό τήν προσκόλληση στά γήινα καί προσωρινά πράγματα τοῦ κόσμου ἐτούτου.

 

Ἡ ἀπελευθέρωση ἀπό αὐτά ἐπαναφέρει στόν ἄνθρωπο τήν καθαρά πνευματική θεώρηση τοῦ κόσμου καί τῆς ἐφήμερης ζωῆς σ’ αὐτόν τόν κόσμο καί τή θεώρηση τῆς πορείας στή γῆ αὐτή ὡς πορείας «ἐκ τῆς γῆς πρός οὐρανόν». Ὁ πραγματικός του θησαυρός εἶναι τελικά ὁ ἴδιος ὁ Κύριος [...].

 

Καί μόνον μέ αὐτή τήν ἕνωση καί κατάσταση στενώτατης σχέσεως μέ τόν Κύριο, πού ἀντικαθιστᾶ τούς γήινους θησαυρούς μέ τούς οὐράνιους, πού θησαυρός μας εἶναι μόνον ὁ Κύριος, εἶναι δυνατόν νά ὑπερνικηθοῦν τά πάθη μας καί ὅλες οἱ ἄτακτες ὁρμές καί ἐπιθυμίες μας.

 

Ἀποτέλεσμα δέ αὐτῆς τῆς στροφῆς ἀπό τά γήινα στά οὐράνια καί ἀπό τά κτίσματα στόν Κτίστη καί Κύριο εἶναι ἡ μόνιμη χαρά καί ἐσωτερική εἰρήνη, ἡ πληρότητα καί ἡ ἐλευθερία, ἡ βεβαιότητα καί ἡ ἀσφάλεια καί ὅποια ἄλλη πνευματική κατάσταση καί δωρεά.

 

Μιά ἄλλη σπουδαία ἐπενέργεια καί ἕνας ἄλλος πολύ σημαντικός καρπός τῆς μετάνοιας καί ἐπιστροφῆς στό Θεό εἶναι ἡ ἀποτελεσματικότητα τῆς προσευχῆς. Ἡ προσευχή τοῦ πιστοῦ θά γίνεται εἰσακουστή καί ἡ θεία βοήθεια θά εἶναι πάντα στή διάθεση τοῦ προσευχόμενου ἀνθρώπου, ἔστω κι ἄν ἀνθρωπίνως τά πράγματα φαίνωνται ἀντίθετα. Ἡ εἰσακουόμενη προσευχή εἶναι σημεῖο τῆς εὐδοκίας τοῦ Θεοῦ...

___________

1. Ἀρχιμ. Εὐσεβίου Βίττη, «Βίος καί πολιτεία τοῦ δικαίου καί πολυάθλου Ἰώβ», ἔκδ. Ἱ. Μονῆς Ὁσίου Γρηγορίου, Ἅγιον Ὄρος 2011, τόμ. Β΄, σελ. 278-281.

2. Ἔνθ' ἀνωτ., σελ. 515-518.

ΠΗΓΗ : "Ο ΟΣΙΟΣ ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ", ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΔΟΣΙΣ ΤΗΣ ΙΕΡΑΣ ΜΟΝΗΣ ΟΣΙΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΑΓΙΟΥ ΟΡΟΥΣ, ΠΕΡΙΟΔΟΣ Β΄, ΕΤ. 2011, ΑΡΙΘΜ. 36, σσ. 57-61.