ΤΟ ΚΑΤΑ ΛΟΥΚΑΝ ΑΓΙΟ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ - ΣΕΒ. ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΓΟΡΤΥΝΟΣ κ.κ. ΙΕΡΕΜΙΑ

1. Στό σημερινό μου κήρυγμα, ἀδελφοί χριστιανοί, θά σᾶς πῶ λίγα λόγια γιά τόν Εὐαγγελιστή Λουκᾶ, πού ἑορτάζουμε σήμερα 18 τοῦ μηνός Ὀκτωβρίου. Ὑπάρχει καί ἄλλος λόγος, πού μοῦ τό ἐπιβάλλει νά σᾶς μιλήσω γιά τόν Εὐαγγελιστή Λουκᾶ. Καί ὁ λόγος αὐτός εἶναι ὅτι τήν περίοδο αὐτή τά κυριακάτικα εὐαγγελικά ἀναγνώσματα εἶναι ἀπό τό κατά Λουκᾶν ἅγιο Εὐαγγέλιο. Γιά πολύ καιρό θά ἀκοῦμε τίς Κυριακές περικοπές ἀπό τό κατά Λουκᾶ Εὐαγγέλιο. Γι᾽ αὐτό καί πρέπει νά μιλήσουμε, ἔστω καί μέ λίγα λόγια, γιά τόν συγγραφέα τοῦ Εὐαγγελίου αὐτοῦ.

2. Ὁ Εὐαγγελιστής Λουκᾶς, ἀδελφοί μου, ἦταν ἰατρός τήν ἰδιότητα. Ὅτι ἦταν ἰατρός τό λέγει ὁ Ἀπόστολος Παῦλος σέ μιά του ἐπιστολή (βλ. Κολ. 4,14), ἀλλά τό λέγουν καί ἄλλα κείμενα ἔξω ἀπό τήν Καινή Διαθήκη. Ἐξάλλου ἀπό τό ἴδιο τό Εὐαγγέλιο φαίνεται ὅτι ὁ συγγραφέας του ἦταν ἰατρός. Γιατί στό κατά Λουκᾶν Εὐαγγέλιο παρατηροῦμε μία ἰδιαίτερη φροντίδα γιά τόν καθορισμό τῶν ἀσθενειῶν: Τῆς πεθερᾶς τοῦ Πέτρου γιά παράδειγμα, τῆς αἱμορροούσης, τῆς συγκυπτούσης καί ἄλλων. Ἀλλά καί ἄλλες ἰδιαίτερες ἐκφράσεις στό κατά Λουκᾶν Εὐαγγέλιο φαίνονται ὡς ἰατρικές. Μόνον ὁ Εὐαγγελιστής Λουκᾶς, γιά παράδειγμα, λέγει ὅτι στήν ἀγωνία τοῦ Ἰησοῦ στόν κῆπο τῆς Γεθσημανῆ ὁ ἱδρώτας Του ἦταν «ὡσεί θρόμβοι αἵματος» (22,44).

3. Τό κατά Λουκᾶν Εὐαγγέλιο, ἀδελφοί μου, εἶναι ὡραῖο καί στήν ἔκφρασή του ἀκόμη, γιατί ὁ συγγραφέας του ἦταν Ἕλληνας καί στήν καταγωγή καί στήν μόρφωση. Ἦταν δέ καί μαθητής καί ἀκόλουθος τοῦ Ἀποστόλου Παύλου καί εἶχε καί αὐτός τόν εὐρύ ὁρίζοντα τῶν θεολογικῶν ἰδεῶν τοῦ μεγάλου Ἀποστόλου. Ὁ ἀπόστολος Παῦλος τονίζει στίς ἐπιστολές του τήν καθολικότητα τῆς σωτηρίας, πού ἔφερε ὁ Χριστός (Τίτ. 3,4)· ὁμιλεῖ γιά τήν ταπείνωση καί τήν φτώχεια, γιά τήν χαρά τῆς πνευματικῆς ζωῆς καί γιά ἄλλα παρόμοια χαρακτηριστικά. (α) Τό ἴδιο καί ὁ Εὐαγγελιστής Λουκᾶς. Τό Εὐαγγέλιό του τό ἀπευθύνει βέβαια σέ κάποιον Ἕλληνα Θεόφιλο, ἀλλά γενικά τό ἀπευθύνει σέ ὅλους τούς ἐθνικούς, γιά νά καλέσει καί αὐτούς στήν σωτηρία τοῦ Χριστοῦ. Γι᾽ αὐτό καί τόν γενεαλογικό κατάλογο τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ δέν τόν φτάνει μέχρι τόν Ἀβραάμ, τόν γενάρχη  τοῦ Ἰουδαϊκοῦ λαοῦ, ὅπως τό κάνει ὁ Εὐαγγελιστής Ματθαῖος, ἀλλά μέχρι τόν Ἀδάμ, τόν γενάρχη ὅλης τῆς ἀνθρωπότητας. (β) Ὁ Εὐαγγελιστής Λουκᾶς πάλιν ἔχει συμπάθεια στούς φτωχούς. Ἔτσι, τόν μακαρισμό τοῦ Χριστοῦ «μακάριοι οἱ πτωχοί τῷ πνεύματι» ὁ Λουκᾶς τόν γράφει «μακάριοι οἱ πτωχοί» μόνο. Μόνον ὁ Λουκᾶς μιλάει γιά τήν φτωχική γέννηση τοῦ Ἰησοῦ στήν Βηθλεέμ καί μόνον αὐτός λέει γιά τήν πτωχική προσφορά τῆς Μητέρας του στόν Ναό (2,24). Μόνον ὁ Λουκᾶς πάλι λέει γιά τό ὅτι μερικές εὐκατάστατες γυναῖκες ἔδιναν τά ἀναγκαῖα «ἐκ τῶν ὑπαρχόντων αὐταῖς» (8,3). Ἔτσι τό κατά Λουκᾶν Εὐαγγέλιο εἶναι τό «Εὐαγγέλιον τῶν πτωχῶν»!

4. Ἕνα ἄλλο χαρακτηριστικό στό κατά Λουκᾶν Εὐαγγέλιο εἶναι ἡ τιμή στήν γυναίκα. Αὐτό ἔχει μεγάλη σημασία, γιατί παλαιά ἡ γυναίκα ὑβριζόταν καί δέν ὑπολογιζόταν γιά ἄνθρωπος. Ὁ Σενέκας μάλιστα ἔγραψε καί εἶπε ὅτι ἡ «γυναίκα εἶναι ζῶον ἀναιδές καί θηρίο ἀκόλαστο ἐπιθυμιῶν». Ἀντίθετα ὅμως στό κατά Λουκᾶν Εὐαγγέλιο καί στήν Ἐκκλησία μας γενικά, ἡ γυναίκα ἔχει μεγάλη τιμή. Ὁ Λουκᾶς, καί μόνον αὐτός, μιλάει στό Εὐαγγέλιό του γιά τήν Ἐλισάβετ, τήν μητέρα τοῦ Ἰωάννου τοῦ Βαπτιστοῦ· μόνον αὐτός μιλάει γιά τήν προφήτιδα Ἄννα, γιά τήν χήρα τῆς Ναΐν, γιά τήν ἀνώνυμο ἁμαρτωλό, γιά τήν συγκύπτουσα, γιά τήν διακονοῦσα Μάρθα, γιά τίς γυναῖκες τῆς ὁδοῦ τοῦ μαρτυρίου, κ.ἄ.

Ἰδιαίτερα ὅμως ὁ Εὐαγγελιστής Λουκᾶς μιλάει στό Εὐαγγέλιό του γιά τήν Παναγία Γυναίκα, τήν Μητέρα τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ. Γι᾽ αὐτό καί τόν ἀγαπᾶμε ἰδιαίτερα, αὐτόν καί τό Εὐαγγέλιό του, ἐπειδή μόνον αὐτός κάνει ἰδιαίτερο λόγο γιά τήν Παναγία μας. Καί ἐμεῖς ἡ Ἐκκλησία, ὅταν ἔχουμε θεομητορική ἑορτή, τά εὐαγγελικά ἀναγνώσματα, πού διαβάζουμε, εἶναι ἐκ τοῦ κατά Λουκᾶν ἁγίου Εὐαγγελίου.

ΠΗΓΗ : † Ὁ Μητροπολίτης Γόρτυνος καί Μεγαλοπόλεως Ἰερεμίας, "ΑΠΛΗ ΚΑΤΗΧΗΣΗ", Σεπτέμβριος - Οκτώβριος  2015, αριθ. 77, σ. 165 κ.ε.