O ΦΕΤΙΝΟΣ ΕΟΡΤΑΣΜΟΣ ΤΟΥ ΠΑΣΧΑ ΣΤΗΝ ΚΙΝΑ – ΡΕΠΟΡΤΑΖ ΤΟΥ PRAVOSLAVIE

Στην Ορθόδοξη κοινότητα του Harbin, της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας, ο π. Dimitry Fedorin, κληρικός του καθεδρικού ναού του Βλαδιβοστόκ, τέλεσε την Αναστάσιμη Θεία Λειτουργία, και μετέφερε τις ευχές και ευλογίες του Πατριάρχου Μόσχας Κύριλλου. Συμμετείχαν 130 Ορθόδοξοι και κοινώνησαν των αχράντων μυστηρίων πλέον των 60 εξ αυτών. Την επομένη ο π. Δημήτριος και μέλη της Ρωσικής Ορθόδοξης Κοινότητας, επισκέφθηκαν τρία νοσοκομεία στο Harbin, και ευχήθηκαν στους ασθενείς.

Στην Σαγκάη, των εορτασμών του Πάσχα προεξήρχε ο πανοσ. Alexiy Kiselevich, προϊστάμενος της Εκκλησίας του Αγίου Νικολάου. Στη Θ. Λειτουργία συμμετείχαν περισσότερα από 350 μέλη της διεθνούς Ορθόδοξης κοινότητας που αποτελείται από Ρώσους, Έλληνες, Ουκρανούς κλπ., ενώ κοινώνησαν πάνω από 160 χριστιανοί.

Ο π. Sergiy Voronin, τέλεσε τη Πασχαλινή Θεία Λειτουργία στον Ι. Ν. της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, ο οποίος βρίσκεται εντός της Ρωσικής Πρεσβείας στο Πεκίνο. Την Αναστάσιμη Θεία Λειτουργία παρακολούθησαν 300 χριστιανοί, από τη Ρωσία, την Ουκρανία, την Ελλάδα, την Αιθιοπία κλπ., ενώ κοινώνησαν πάνω από 100 προσκυνητές.

ΠΗΓΗ :  http://www.pravoslavie.ru/english/70225.htm

Ο ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΘΩΜΑΣ

Tο Μαρτύριο του Αποστόλου Θωμά (Ι.Μονή Φανερωμένης - Σαλαμίνα). 

Ο Θωμάς, ο επονομαζόμενος και δίδυμος, γεννήθηκε στην Ιουδαία και ήτο αλιεύς στο επάγγελμα, όπως και αρκετοί μαθητές του Κυρίου. Σύμφωνα με το Πασχάλιο Χρονικό (6^ος αιών), ο πατήρ του ονομάζονταν Διοφάνης, η μητέρα του Ρώα και η αδελφή του Λυσία, η δε καταγωγή του ήταν εξ Αντιόχειας. Η ονομασία δίδυμος προήλθε από αρχαία παράδοση, κατά την οποία ήτο δίδυμος αδελφός του Ελεάζαρου ή της Λυσίας που αναφέραμε παραπάνω. Εκ των Ευαγγελικών διηγήσεων, πληροφορούμαστε περί του Θωμά τα ακόλουθα : μαθαίνοντας ο Κύριος τον θάνατο του φίλου του Λαζάρου, πορεύθηκε μετά των μαθητών του στην Βηθανία για να τον Αναστήσει. Οι μαθητές του νόμισαν ότι ο Λάζαρος κοιμούνταν και ο Χριστός τους ξεκαθάρισε ότι ο φίλος του είχε πεθάνει. Τότε ο Θωμάς είπε : «ἄγωμεν καὶ ἡμεῖς ἵνα ἀποθάνωμεν μετ' αὐτοῦ» («ας πηγαίνουμε κι εμείς να πεθάνουμε μαζί του») (Ιω. 11, 16). Ολίγο προ του Πάθους, προετοιμάζοντας ο Κύριος τους μαθητές, τους είπε μεταξύ άλλων : «καὶ ὅπου ἐγώ ὑπάγω οἴδατε, καὶ τὴν ὁδὸν οἴδατε» («Και όπου εγώ πηγαίνω ξέρετε την οδό»). Τότε ο Θωμάς του είπε : «Λέγει αὐτῷ Θωμᾶς· Κύριε, οὐκ οἴδαμεν ποῦ ὑπάγεις· καὶ πῶς δυνάμεθα τὴν ὁδὸν εἰδέναι ;» («Του λέει ο Θωμάς Κύριε, δεν ξέρουμε πού πηγαίνεις. Πώς μπορούμε να ξέρουμε την οδό ;») (Ιω. 14, 5), για να λάβει την ατράνταχτη ομολογία του Κυρίου : «ἐγώ εἰμι ἡ ὁδὸς καὶ ἡ ἀλήθεια καὶ ἡ ζωή· οὐδεὶς ἔρχεται πρὸς τὸν πατέρα εἰ μὴ δι' ἐμοῦ». Όταν πληροφορήθηκε την εμφάνιση του Κυρίου μετά την Ανάστασή του από τους λοιπούς μαθητές, ενώ ο ίδιος απουσίαζε, έδειξε δυσπιστία στο γεγονός (Ιω. 20, 24-25), για να επανορθώσει αμέσως οκτώ ημέρες μετά την Ανάσταση του Χριστού, με την περίφημη ομολογία : «ὁ Κύριός μου καὶ ὁ Θεός μου» (Ιω. 20, 28). Τέλος ήταν ομού μετά έξι ακόμη μαθητών του Κυρίου, όταν εμφανίστηκε εκ νέου ο Κύριος σε αυτούς, οι οποίοι προσπαθούσαν να πιάσουν ψάρια χωρίς επιτυχία, πράγμα που πέτυχαν με την εμφάνιση και τις οδηγίες του Κυρίου (Ιω. 21, 2 κ.ε.). Σύμφωνα με την παράδοση κήρυξε το Ευαγγέλιο στους Πάρθους, Μήδους, Πέρσες, Γερμανούς, Βακτρίους, και γνώρισε μαρτυρικό θάνατο από ειδωλολάτρες, στην πόλη Καλαμίτη της Ινδίας, δια λογχισμού. Η Αγίας μας Εκκλησία τιμά την ιερά του μνήμη στις 6 Οκτωβρίου.

Ως μνημόσυνο στη μνήμη του παλαιού φίλου και συναδέλφου Θωμά Τ.

ΠΗΓΕΣ : L. Dindorf, Chronicon Paschale, εις «Corpus Scriptorum Historiae Byzantinae», Vol. 2, Bonnae, σσ. 138, 142., Αντώνιου Μανουήλ, Τρόπαιον της Ορθοδόξου Πίστεως, 1791, σ. 185 κ.ε., ΘΗΕ, τομ. 6, Αθήναι 1965, στ. 573.

Η ΠΙΣΤΗ ΣΤΗΝ ΑΝΑΣΤΑΣΗ (ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΟΥ ΘΩΜΑ) – ΜΑΚΑΡΙΣΤΟΥ ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΦΛΩΡΙΝΗΣ π. ΑΥΓΟΥΣΤΙΝΟΥ

Η ψηλάφηση του Θωμά, ψηφιδωτό (Μονή Δαφνίου - 11ος αιών). 

Ο ΑΔΕΛΦΟΣ ΠΟΥ ΣΩΘΗΚΕ ΧΩΡΙΣ ΚΟΠΟ, ΕΠΕΙΔΗ ΔΕΝ ΚΑΤΕΚΡΙΝΕ

Άρχων Μιχαήλ, τοιχογραφία (Ι. Ν. Αγ. Αποστόλων - Καστοριά).

Κάποτε είχε πάει ένας κοσμικός στην Σκήτη των Καυσοκαλυβίων, για να γίνει Μοναχός. Οι Πατέρες όμως της Σκήτης δεν τον δέχονταν, γιατί, εκτός που ήταν ράθυμος και αμελής, ήταν και πολύ σκανδαλοποιός και δημιουργούσε συνέχεια θέματα. Επειδή εκείνος αναπαυόταν στην Σκήτη, παρακάλεσε τους Πατέρες να τον αφήσουν να μένει ως λαϊκός και να εργάζεται καμιά φορά.

Έτσι λοιπόν πέρασε την ζωή του με ραθυμία και αμέλεια μέχρι την ώρα του θανάτου του, που έπεσε πια στο κρεβάτι του και ψυχορραγούσε. Οι Πατέρες όμως του συμπαραστέκονταν και βρίσκονταν συνέχεια κοντά του.

Μια ημέρα ο ετοιμοθάνατος είχε έρθει σε έκσταση και έκανε νοήματα. Οι Πατέρες απορούσαν τί να συμβαίνει ! Όταν συνήλθε, τους διηγήθηκε το εξής φοβερό :

- Είδα τον Αρχάγγελο Μιχαήλ μ΄ ένα χαρτί στα χέρια του, που είχε όλες τις αμαρτίες μου, και μου είπε :

«Βλέπεις ; αυτά εδώ τα έκανες όλα, γι΄ αυτό ετοιμάσου να πας στην κόλαση».

Τότε εγώ του λέω : «Για κοίταξε, ανάμεσα σ΄ αυτά τα αμαρτήματα, υπάρχει το αμάρτημα της κατακρίσεως»;

Ψάχνεις ο Αρχάγγελος και μου λέει :

«Όχι, δεν υπάρχει».

«Οπότε, του λέω, δεν πρέπει να πάω στην κόλαση, σύμφωνα με αυτό που είπε ο Κύριος : «Μή κρίνετε, και ου μή κριθήτε» (Λουκ. ΣΤ΄, 37).

Τότε ο Αρχάγγελος Μιχαήλ έσχισε το χαρτί με τα αμαρτήματά μου. Έτσι, Πατέρες μου, θα πάω στον Παράδεισο. Όταν μου είχατε πει ότι δεν κάνω για Μοναχός, στην Σκήτη και εργαζόμουν ως λαϊκός και εκκλησιαζόμουν στο Κυριακό τις εορτές, είχα ακούσει τα λόγια του Ευαγγελίου Μή κρίνετε, ίνα μή κριθήτε (Ματθ. Ζ΄, 1), και είπα : «Ταλαίπωρε, τουλάχιστον αυτό να εφαρμόσεις», και αυτό με έσωσε δίχως άλλον κόπο.

Μόλις τελείωσε αυτά τα λόγια, παρέδωσε την ψυχή του στον Αρχάγγελο Μιχαήλ.

ΠΗΓΗ : + ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ, ΑΓΙΟΡΕΙΤΑΙ ΠΑΤΕΡΕΣ ΚΑΙ ΑΓΙΟΡΕΙΤΙΚΑ, εκδ. ΙΕΡΟΥ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΥ «ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ», ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 1995, σ. 106 κ.ε.

ΔΕΝ ΠΡΕΠΕΙ ΟΥΤΕ ΓΙΑ ΑΣΤΕΙΟ ΝΑ ΕΠΙΚΑΛΟΥΜΑΣΤΕ ΤΟΝ ΔΙΑΒΟΛΟ – ΤΟ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΟ ΤΟΥ ΜΟΝΑΧΟΥ ΙΩΣΗΦ

Δαίμονες κολάζουν αμαρτωλούς, τοιχογραφία (Καστοριά 16ος αιών). 

Στην Σκήτη του Αγ. Παντελεήμονος στο Κουτλουμούσι, ο μοναχός Ιωσήφ, θέλησε να επισκευάσει, στο πάτωμα της καλύβας του, ένα σανίδι που είχε σπάσει. Καθάρισε το σάπιο, πήρε με ακρίβεια τα μέτρα, έκοψε το σανίδι και πήγε να το τοποθετήσει. Όταν το έβανε στη θέση του, το σανίδι ήταν μεγαλύτερο. Το πήρε, έκοψε το περίσσιο και πήγε πάλι να το τοποθετήσει. Το είδε πως ήταν μικρότερο απ΄ ότι έπρεπε.

Ο Γέρο – Ιωσήφ, ήταν μαραγκός στο επάγγελμα. Παίρνει για δεύτερη φορά τα μέτρα, κόβει άλλο σανίδι στα μέτρα που χρειάζονταν με ακρίβεια, πήγε να το βάλει στη θέση του, αλλά και πάλι περίσσευε, το έκοψε, κι όταν πήγε να το καρφώσει, έγινε μικρότερο. Τότε έχασε την υπομονή του και με θυμό είπε : «Άει στο διάβολο, διάβολε, τί έχεις, τί να σου κάμω για να ταιριάξεις ; Τέσσερις φορές σε μέτρησα και τέσσερις σε έκοψα, τώρα τί διάβολο έχεις και δεν ταιριάζεις» ;

Ο ταλαίπωρος αυτός μοναχός, αντί να ειπεί την ευχή και να επικαλεστεί τη θεία βοήθεια στην εργασία του, προτίμησε να μνημονεύσει τον διάβολο, ο οποίος δεν άργησε αλλά κάτι τέτοιες ευκαιρίες ζητάει, γι΄ αυτό παρουσιάστηκε μπροστά του, ο διάβολος, μ΄ όλη την αγριωπή μορφή του και του είπε : «Με φώναξες γέροντα, τί είναι, τί θέλεις ; Εδώ είμαι ΄ γω για να σε βοηθήσω».

Ο Γέρο – Ιωσήφ τρομαγμένος έκαμε το σταυρό του, παράτησε το σανίδι κι έτρεξε στον Πνευματικό του να εξομολογηθεί, αλλά από τότε μέχρι σήμερα έχουν περάσει περισσότερα από 30 χρόνια και δεν μπορεί να συνέλθει, του έμεινε ο φόβος και μια αφηρημάδα στο μυαλό, σαν αντιμισθία από τον διάβολο.

Τούτο ας γίνει μάθημα σε όλους, μικρούς και μεγάλους, να μη λένε το διάβολο, ούτε για αστεία. Επειδή, ο διάβολος βάνει τον άνθρωπο να θυμώνει και στον θυμό του επάνω, τον βάνει να βρίζει ή να βλασφημεί τα θεία, κι αν δεν κατορθώσει τούτο, τον πείθει να ειπεί στον συνάνθρωπό του, στον αδελφό του, στο παιδί του, ή και στον εαυτό του ακόμη, «Άει στο διάβολο». Τούτο γίνεται κακίστη συνήθεια και πολλοί γονείς στέλνουν τα παιδιά τους στον διάολο.

Ενώ μπορεί ο άνθρωπος να αποκτήσει καλές συνήθειες κι αντί να λέει «άει στο διάβολο», να λέει «άει στην ευχή» ή «άει στο καλό σου» ή όπως συνηθίζουν οι πατέρες να λένε «να σε πάρει η ευχή» ή «ο Θεός να σ΄ ελεήσει», που είναι το καλύτερο απ΄ όλα. Έτσι συνηθίζει ο άνθρωπος να εύχεται και να λέει πάντοτε τα καλά, σύμφωνα με την Αγία Γραφή «ευλογείτε και μη καταράσθε» (Ρωμ. 12, 14».

ΠΗΓΗ : ΑΝΔΡΕΟΥ ΜΟΝΑΧΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ, ΓΕΡΟΝΤΙΚΟ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΟΡΟΥΣ, τομ. Α΄, ΑΘΗΝΑΙ 1980, σσ. 288 κ.ε.

«ΕΠΙΣΤΕΥΣΕΝ ΜΗ ΑΝΑΜΕΙΝΑΣ ΨΗΛΑΦΕΙΣΑΙ» - H ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΟΥ ΘΩΜΑ

Η ψηλάφηση του Θωμά, Μοσχόπολη 1730 (Μουσείο Κορυτσάς). 

Ονομάζεται έτσι διότι κατά την Θεία λειτουργία, διαβάζεται η Ευαγγελική περικοπή (Ιω. 20, 19-31) η οποία εξιστορεί την δεύτερη εμφάνιση του Κυρίου στους μαθητές του, οκτώ ημέρες μετά την Ανάστασή Του, κατά την οποίαν καλείται ο Θωμάς να ψηλαφίσει τα χέρια και την πλευρά του Χριστού, προκειμένου να κατανικήσει την αμφιβολία που εξέφρασε - με την θέα και μόνο του Αναστημένου Ιησού - για την Ανάστασή Του, με την ομολογία : «ο Κύριός μου και ο Θεός μου». Ακόμη, καλείται και Καινή εορτή, καθότι κατ΄ αυτήν τελούνται τα εγκαίνια της καθ΄ εβδομάδα ανακυκλούμενης εορτής της Αναστάσεως, καθώς και Κυριακή του Αντίπασχα, διότι η απόδοσις της εορτής του Πάσχα, γίνονταν την Κυριακή αυτή. Πρέπει να τονιστεί το γεγονός ότι ο Θωμάς, πίστεψε στην ανάσταση χωρίς να ψηλαφήσει τον Χριστό, αλλά μόνον με την θέα Του, όπως διαβάζουμε στην σχετική περικοπή : «λέγει αὐτῷ ὁ ᾿Ιησοῦς· ὅτι ἑώρακάς με, πεπίστευκας·» ((Ιω. 20, 29). Το γεγονός αυτό υπογραμμίζει ο Ε. Ζιγαβηνός ερμηνεύοντας την περικοπή : «επίστευσεν, μη αναμείνας ψηλαφείσαι» (Τρεμπέλα Παν., Υπόμνημα εις το Κατά Ιωάννην Ευαγγέλιο, Αθήναι 1954, σσ. 711-712). Η απόδοσις της Δεσποτικής εορτής της Κυριακής του Θωμά, γίνεται μια εβδομάδα αργότερα, το επόμενο Σάββατο.

ΠΗΓΗ : ΘΗΕ, τομ 6, Αθήναι 1965, στ. 577 κ.ε.

Η ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΙΚΗ ΚΑΘΙΕΡΩΣΗ ΤΟΥ ΥΜΝΟΥ «ΕΠΙ ΣΟΙ ΧΑΙΡΟΙ ΚΕΧΑΡΙΤΩΜΕΝΗ…»

Ψηφιδωτό, Αγία Σοφία Κωνσταντινουπόλεως, 12ος αιών. 

Η Καθιέρωση του ύμνου σε χρήση στην Θεία Λειτουργία του Μεγάλου Βασιλείου και στην ακολουθία του Αποδείπνου, προέκυψε κατόπιν θαυματουργικής παρέμβασης της Υπεραγίας Θεοτόκου κατά τον 14^ο αιώνα. Σύμφωνα με την παράδοση, επί των ημερών της ηγουμενίας στην Ιερά Μονή Μεγίστης Λαύρας - Αγίου Όρους του πανοσιωτάτου Ιακώβου του Πρικανά, όρισε ο Κωνσταντινουπόλεως Κάλλιστος, να ψάλετε ο ύμνος «Επί σοι χαίροι Κεχαριτωμένη…..», όταν τελούνταν η θεία μυσταγωγία, κατά την ώρα των Διπτύχων. Όμως, ο Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως Φιλόθεος, καθόρισε αντί αυτού να ψάλετε ο ύμνος «Άξιον εστίν ως αληθώς», σαν συντομότερος. Κάποιο έτος, παραμονή των Φώτων, λέγει ο Αλεξανδρείας Γρηγόριος στον δομέστικο του χορού Γρηγόριο, να ψάλει το «Επί σοι χαίροι Κεχαριτωμένη…..». Παρότι κάποιοι διαφώνησαν, ο αριστερός ψάλτης έκαμε υπακοή και έψαλε τον ύμνο. Μετά το πέρας της αγρυπνίας, και αφού κάθισαν όλοι να ξεκουραστούν, ελαφρύς ύπνος κατέλαβε τον Δομέστικο, κατά την διάρκεια του οποίου, είδε τον Θεοτόκο να στέκεται πάνω του και να του λέγει : «Δέξαι σου το ψαλτικόν, ω Δομέστικε, και ευχαριστώ σοι πολλά». Ταυτόχρονα του έδωσε ιδιοχείρως ένα χρυσό νόμισμα, το οποίο έκτοτε ευρίσκεται αποτεθησαυρισμένο στην αγία εικόνα της Υπεραγίας Θεοτόκου, στην Ιερά Μονή της Μεγίστης Λαύρας. Το θαύμα της Παναγίας διαδόθηκε αμέσως παντού και η Αγίας μας Εκκλησία όρισε όπως ψάλετε πάντα και από όλους ο ύμνος «Επί σοι χαίροι Κεχαριτωμένη…..», κατά την Θεία Λειτουργία του Μεγάλου Βασιλείου και στα Απόδειπνα.

ΠΗΓΗ : ΒΟΥΛΓΑΡΙ Ν., ΙΕΡΑ ΚΑΤΗΧΗΣΙΣ, ΚΕΡΚΥΡΑ 1852, σ. 142.

ΟΙ ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΕΙΝΑΙ ΔΩΡΑ ΤΟΥ ΘΕΟΥ – Η ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΜΟΝΑΧΟΥ ΔΑΝΙΗΛ

Σκήτη του Αγίου Παντελεήμονος - Ι. Μονή Κουτλουμουσίου (Χαλκογραφία). 

Στην Καλύβα «Άγιος Χρυσόστομος» της Κουτλουμουσιανής Σκήτης του Αγίου Παντελεήμονος, βρίσκεται ακόμη στη ζωή και ασκητικά αγωνίζεται ο Μοναχός Δανιήλ, ο οποίος, όπως μας βεβαίωσε ο ίδιος και από άλλους Πατέρες, πληροφορηθήκαμε, είκοσι και πλέον χρόνια είναι άρρωστος, πονεί το κεφάλι, η μέση, τα νεφρά, η καρδιά, τα πόδια και πολλές φορές όλο το σώμα. Σε πολλούς γιατρούς πήγε, πολλές εξετάσεις, ακτινοσκοπήσεις και ακτινογραφίες έκανε, το αποτέλεσμα είναι το ίδιο. Οι γιατροί δεν βρίσκουν καμιά σωματική οργανική βλάβη ή πάθηση, ο αδελφός όμως ακόμη υποφέρει από ανεξήγητη ασθένεια, στην οποία δεν μπορούν να τον βοηθήσουν οι γιατροί και η επιστήμη.

Πριν από λίγα χρόνια, την 27 Ιουλίου, στην αγρυπνία του Αγίου Παντελεήμονος, ο αδελφός Δανιήλ, με πίστη πολύ και δάκρυα στα μάτια, παρακάλεσε τον Άγιο Παντελεήμονα, προς τον οποίο είπε : «Άγιε του Θεού και προστάτη της Σκήτης μας, συ που είσαι γιατρός και για την αγάπη του Χριστού μαρτύρησες και έχυσες το αίμα σου, κάμε αγάπη και παρακάλεσε τον Δεσπότη Χριστό να μου δώσει την υγεία μου, να μπορώ κι εγώ υγιής να δοξάζω το όνομά Του και να ψάλλω στις αγρυπνίες».

Λέγοντας αυτά, ο μοναχός Δανιήλ, από τον πόνο και την κούραση, τον πήρε λίγο ο ύπνος και βλέπει σε όραμα τον Άγιο Παντελεήμονα να είναι γονατιστός μπροστά στον θρόνο του Θεού και να παρακαλεί για την υγεία του αδελφού.

Ο μοναχός Δανιήλ, άκουσε τον Δεσπότη Χριστό να λέει στον Άγιο Παντελεήμονα : «Αδελφέ μου μεγαλομάρτυρα Παντελεήμονα, μήπως εσύ είσαι πιο σπλαχνικός από μένα ; Ή αγαπάς πιο πολύ από μένα τους ανθρώπους ; Γνωρίζω πως για την αγάπη μου έχυσες το αίμα σου, αλλά μήπως εγώ δεν έχυσα και για την ψυχική σωτηρία των ανθρώπων δε χύνω κάθε μέρα το αίμα μου ; Μάθε ότι θέλημά μου είναι και συμφέρει πολλές φορές το σώμα να είναι άρρωστο για να σωθεί η ψυχή. Έτσι θέλω πολλοί άνθρωποι να σωθούν».

Όταν άκουσε αυτά, ο αδελφός Δανιήλ, ξύπνησε και δόξασε το όνομα του Θεού, ευχαρίστησε και τον Άγιο Παντελεήμονα για την προσπάθεια και μεσιτεία του, κι αμέσως, όπως μας είπε ο ίδιος, έφυγε ένα βάρος από πάνω του και πληροφορήθηκε, πως πρέπει να φέρει με υπομονή, με χαρά και με ευχαρίστηση τον Σταυρό και την κατάσταση της ασθένειάς του.

ΠΗΓΗ : ΑΝΔΡΕΟΥ ΜΟΝΑΧΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ, ΓΕΡΟΝΤΙΚΟ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΟΡΟΥΣ, τομ. Α΄, ΑΘΗΝΑΙ 1980, σσ. 287 - 288. 

TA ΚΑΥΣΟΚΑΛΥΒΙΑ ΚΑΙ Ο ΟΣΙΟΣ ΜΑΞΙΜΟΣ Ο ΕΚ ΛΑΜΨΑΚΟΥ

Σκήτη Καυσοκαλυβίων - χαλκογραφία.

Στα νότια της Ιεράς Μονής Μεγίστης Λαύρας του Αγίου όρους, ευρίσκεται η αμφιθεατρική Σκήτη των Καυσοκαλυβίων – Αγία Τριάδα -  (39 καλύβες), η οποία συστάθηκε στον 14^ο αιώνα από τον Όσιο Μάξιμο. Ο Άγιος, ήλθε σε τούτα τα μέρη το 1320 για να ασκητέψει και να απολαύσει την εργασία της νοεράς προσευχής, μακράν των περισπασμών. Καθότι όμως άλλοι μοναχοί τον παρενοχλούσαν διαρκώς, συνήθιζε να αλλάζει τοποθεσία. Όπου πήγαινε έφτιαχνε πρόχειρη καλύβα – στην οποία μόλις χωρούσε το σώμα του - από κλαδιά και όταν ανακάλυπταν την παρουσία του, την έκαιγε, μετακόμιζε σε άλλο παράπλευρο μέρος και έκαμε καλύβα. Μόλις τον εύρισκαν πάλι, έκαμε το ίδιο, έκαιγε την καλύβα κι έφευγε. Έτσι έλαβε την ονομασία ο Όσιος Καυσοκαλύβης, η δε περιοχή Καυσοκαλύβια.

Ο Άγιος Θεός έδωσε στον Όσιο Μάξιμο το χάρισμα να πετάει σαν πουλί στον αέρα και να διανύει «εν ριπή οφθαλμού», μεγάλες αποστάσεις. Τούτο βεβαιώνει το θαύμα που περιγράφει ο Ηγούμενος της Ιεράς Μονής Βατοπαιδίου – μετέπειτα Επίσκοπος Περιθωρίου – Ιωαννίκιος : 

«Είχα ακούσει, για την μεγάλη αρετή της νηπτικής προσευχής και θεωρίας, την άκρα ακτημοσύνη και τις άλλες αρετές του Οσίου Μάξιμου, που ζούσε στην έρημο του Άθω και κίνησα να πάω στα μέρη εκείνα για να τον συναντήσω. Όταν από την Κερασιά προχώρησα ανατολικά και με πολύ κόπο έφτασα στο τέλος σχεδόν μιας μεγάλης χαράδρας, που καταλήγει στη θάλασσα, τότε ξάφνου βλέπω σαν σύννεφο να κατεβαίνει από το μέρος της κορυφής του Άθω ένα πράγμα και πριν προλάβω να ανοιγοκλείσω τα μάτια μου, βρέθηκε μπροστά μου, ο ευλογημένος Όσιος Μάξιμος. Πέσαμε και οι δύο κάτω και ζητούσαμε ο ένας από τον άλλον ευχή και ευλογία, αλλά στην επιμονή μου, έλαβα την ευχή και την ευλογία από τον Άγιο Μάξιμο, ο οποίος αφού μου ερμήνευσε τον τρόπο της νοεράς προσευχής και με δίδαξε πολλά άλλα απαραίτητα πράγματα, με παρεκάλεσε να μην ειπώ σε κανέναν ούτε λέξη, από αυτά που είδα και άκουσα, πριν να τον πάρει τελικά ο Πανάγαθος Θεός, από τα γήινα, και αφού είπε αυτά, ασπασθήκαμε αλλήλους, και όπως ήλθε ξαφνικά, έτσι και πάλι τον έχασα από μπροστά μου, για να μην γνωρίσω την κατοικία που μένει». 

Το θαύμα αυτό έγινε περί το 1360, λίγο πριν τον πάρει ο Κύριος στα ουράνια σκηνώματα, τη Βασιλεία των Ουρανών.

ΠΗΓΗ : ΑΝΔΡΕΟΥ ΜΟΝΑΧΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ, ΓΕΡΟΝΤΙΚΟ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΟΡΟΥΣ, τομ. Α΄, ΑΘΗΝΑΙ 1980, σσ. 164-166.

Η ΕΟΡΤΗ ΤΗΣ ΖΩΟΔΟΧΟΥ ΠΗΓΗΣ

To Αγίασμα (παλαιά λιθογραφία). 

Καθιερώθηκε κατά τον 19^ο αιώνα στην Κωνσταντινούπολη, ως επέτειος των εγκαινίων του ναού και του παρεκκλησίου της Θεοτόκου στο Βαλουκλή. Ειδικότερα, περί τα μέσα του Ε΄ αιώνα, κατά παράδοση, ο Αυτοκράτωρ Λέων ο Θράξ, οικοδόμησε περικαλλή ναό προς τιμήν της Θεομήτορος, πλησίον κάποιας πηγής, της οποίας το νερό θεράπευε πολλές νόσους. Ο δε Αυτοκράτωρ Ιουστινινός, κατ΄ άλλη παράδοση, θεραπεύτηκε από το θαυματουργό αγίασμα και ως ευχαριστία οικοδόμησε εκεί μοναστήρι, με τα υλικά που περίσσευσαν από την αποπεράτωση της Αγίας Σοφίας. Ακολούθως. Στους χρόνους της Βασιλείας των Βασιλείου του Μακεδόνος και του υιού του Λεόντος του Σοφού (ΣΤ΄), αναφέρονται πολλά θαύματα του αγιάσματος, ενώ ο Αυτοκράτωρ Κωνσταντίνος Ζ΄ ο

Η ιερά εικόνα της Ζωοδόχου Πηγής - Βαλουκλή, η οποία εκλάπη
κατά τους τουρκικούς διωγμούς - βανδαλισμούς του Σεπτεμβρίου 1955.

Πορφυρογέννητος, θεωρείται θείον δώρο της Ζωοδόχου Πηγής προς την μητέρα του Ζωή. Με το πέρασμα του χρόνου, ο ναός υπέστη διάφορες ζημίες, ενώ κατεδαφίστηκε από τον σουλτάνο Βαγιαζήτ την περίοδο της Τουρκοκρατίας, προκειμένου με τα υλικά του να κτίσει το ομώνυμο τέμενος. Διασώθηκε μόνο το παρεκκλήσιο, το οποίο κατεστράφη υπό των γενιτσάρων το 1821. Παρόλα αυτά, οι χριστιανοί δεν έπαυσαν να επισκέπτονται το θαυματουργό αγίασμα και να τελούν πανηγύρεις κατά τις ημέρες της Καθαράς Δευτέρας, του Ευαγγελισμού και την Παρασκευή της Διακαινησίμου. Το 1833, ο Κωνσταντινουπόλεως Κωνστάντιος ο Α΄, έλαβε άδεια ανοικοδόμησης του ναού, ο οποίος εγκαινιάστηκε πανηγυρικά στις 2 Φεβρουαρίου του 1835, υπό του τότε Κωνσταντινουπόλεως Κωνστάντιου του Β΄ και δώδεκα συλλειτουργούντων αρχιερέων, παρουσία μεγάλου πλήθους ευσεβών χριστιανών. Κατά τον εσπερινό ψάλλεται η ακολουθία που συνέγραψε ο Νικηφόρος Κάλλιστος Ξανθόπουλος, ενώ κατά τον όρθρο και το ποίημα κατ΄ ακροστιχίδα του ιδίου.

ΠΗΓΗ : ΘΗΕ, τομ. 5, Αθήναι 1964, στ.. 1242 κ.ε. 

Ο ΑΔΗΣ ΣΤΗΝ ΠΑΛΑΙΑ ΔΙΑΘΗΚΗ

O Άδης και οι ψυχές των αμαρτωλών στην κόλαση, ψηφιδωτό (Τορτσέλλο - Βενετίας, 12ος αιών). 

Σύμφωνα με τον Ψαλμό 62 του Δαβίδ (στίχος 10), ο Άδης βρίσκεται στα βάθη της γης : «αλλά και οι ίδιοι θα φονευθούν και θα κατέλθουν στον άδην, εις τα βάθη της γης». Στο βιβλίο του πολύαθλου Ιώβ, σημειώνεται στο 38^ο Κεφάλαιο (στίχος 16-17), ότι ο Άδης ευρίσκεται κάτωθεν της Αβύσσου και εκεί κατοικούν οι ψυχές των ανθρώπων μετά θάνατο. Ο δε μέγιστος Ησαίας, σημειώνει ότι ο άδης βρίσκεται εκεί που υπάρχουν τα θεμέλια της γης : «νῦν δὲ εἰς ᾅδην καταβήσῃ καὶ εἰς τὰ θεμέλια τῆς γῆς» (Ησαίας 14, 15). Μόνον ο Θεός έχει την δύναμη να επαναφέρει τους νεκρούς από τον Άδη στην ζωή υπογραμμίζεται στο βιβλίο των Βασιλειών (Βασιλειών Α, 2, 6). Το ίδιο βλέπουμε και στο βιβλίο του Τωβίτ : «ὅτι αὐτὸς μαστιγοῖ καὶ ἐλεεῖ, κατάγει εἰς ᾅδην καὶ ἀνάγει, καὶ οὐκ ἔστιν ὃς ἐκφεύξεται τὴν χεῖρα αὐτοῦ» (Τωβίτ 13, 2). Η επιβεβαίωση έρχεται στην Ανάσταση – υπό του Προφήτη Ηλία - του υιού της χείρας που τον φιλοξενούσε, με την βοήθεια του θεού (Βασιλειών Γ΄ 17, 21 κ.ε.). Το ίδιο έπραξε και ο Προφήτης Ελισσαίος, όταν ανέστησε – με τη δύναμη του Θεού – τον νεκρό υιό της Σωμανίτιδος γυναίκας (Βασιλειών Δ΄ 4, 18 κ.ε.). Στο 10^ο κεφάλαιο του βιβλίου του Ιώβ, ο Άδης περιγράφεται ο τόπος σκοτεινός και ζοφερός, μέρος όπου βασιλεύει το αιώνιο σκοτάδι και δεν υπάρχει ίχνος φωτός, και από όπου δεν μπορεί να δει κανείς τη ζωή των θνητών ανθρώπων στη Γη (Ιώβ 10, 21-22). Σ΄ αυτόν τον ζοφερό τόπο συνυπάρχουν πλούσιοι και πτωχοί, άρχοντες και δούλοι, μικροί και μεγάλοι, δίκαιοι και αμαρτωλοί (Ιώβ 3, 14 κ.ε.). Εκτός αυτών, είναι τόπος λήθης, τόπος χωρίς δοξολογία του Θεού (Ψαλμός 6,6 – Εκκλησιαστής 9,5). Εκεί οι νεκροί φαίνεται ότι έχουν συνείδηση της κατάστασής τους και επικοινωνία μεταξύ των (Ησαίας 14, 9 κ.ε. – Ιεζεκιήλ 32, 21), ενώ η προοπτική τους είναι ανάλογη με όσα έχουν πράξει επί της γης (Ησαίας 57, 2 – Παροιμίες 15, 24 και 16, 25 κ.α.). Η δε ευνοϊκή αποκατάσταση και θρίαμβος των δικαίων διακρίνεται πεντακάθαρα σε σχέση με αυτήν των ασεβών (Ησαίας 26, 19 – Δανιήλ 12, 2 – Σοφία Σολομώντος 1, 13 έως 16 – 2, 1 κ.ε. και αλλού). Τέλος, η παρουσία,  παντοδυναμία και εξουσία του Θεού φτάνει ως τον Άδη (Αμώς 9, 2 και Ψαλμός 138, 8).

ΟΙ ΜΕΤΑ ΤΟ ΠΑΣΧΑ ΚΙΝΗΤΕΣ ΔΕΣΠΟΤΙΚΕΣ ΕΟΡΤΕΣ

O Χριστός ως Μέγας Αρχιερεύς εν δόξη, μεταξύ Ιεραρχών (Μουσείο Κορυτσάς 16ος αιών).

Η Κυριακή του Θωμά : τη Κυριακή αυτή διαβάζεται η ευαγγελική περικοπή που αναφέρεται στην εμφάνιση του Αναστάντος Κυρίου στον δύσπιστο μαθητή Θωμά, οκτώ ημέρες μετά την Ανάσταση.

Η Κυριακή των Μυροφόρων : σε αυτήν εορτάζει η αγία μας Εκκλησία την μνήμη των ευσεβών γυναικών, οι οποίες «λίαν πρωῒ τῆς μιᾶς σαββάτων», έσπευσαν στο μνημείο για να αλείψουν τον Ιησού με μύρα και για την πίστη τους αυτή αξιώθηκαν να ακούσουν εκ του Αγγέλου, το χαρμόσυνο μήνυμα της Αναστάσεως. Ακόμη, συνεορτάζεται και η μνήμη των Ιωσήφ και Νικοδήμου, οι οποίοι χωρίς να υπολογίσουν κανέναν κίνδυνο, κήδευσαν το πανάχραντο σώμα του διδασκάλου τους.

Η Κυριακή του Παραλύτου : κατ΄ αυτήν διαβάζεται η ευαγγελική περικοπή του Μάρκου, η οποία μνημονεύει τη θεραπεία του παραλυτικού της Ιερουσαλήμ.

Η Μεσοπεντηκοστή : εορτάζεται την Τετάρτη μετά την Κυριακή του Παραλυτικού. Διαβάζεται το περικοπή από το κατά Ιωάννην ευαγγέλιο, η οποία περιέχει διδασκαλία του Χριστού που έγινε στο ναό του Σολομώντα, κατά το μέσο της εορτής της Σκηνοπηγίας.

Η Κυριακή της Σαμαρείτιδος : κατ΄ αυτήν, διαβάζεται η σχετική περικοπή από το κατά Ιωάννη ευαγγέλιο, η οποία περιέχει τον διάλογο του Χριστού με την Σαμαρείτιδα.

Η Κυριακή του Τυφλού : διαβάζεται η ευαγγελική περικοπή από το κατά Ιωάννη ευαγγέλιο, που αναφέρεται στο θαύμα της θεραπείας του εκ γενετής τυφλού στα Ιεροσόλυμα.

Η Ανάληψη του Χριστού : εορτάζεται την Πέμπτη μετά την Κυριακή του Τυφλού, εις ανάμνηση της Ανάληψης του Κυρίου εις τους ουρανούς, σαράντα ημέρες μετά την ένδοξό του Ανάσταση.

Η Κυριακή των Αγίων Πατέρων : τιμούμαι τους 318 Πατέρες της Α΄ Οικουμενικής Συνόδου, η οποία έγινε το 325 στη Νίκαια της Βιθυνίας, κατατρόπωσε την αίρεση του Αρειανισμού και διατύπωσε την ορθή διδασκαλία της Εκκλησίας για την Θεότητα του Χριστού.

Η Πεντηκοστή : εορτάζουμε την επιφοίτηση του Αγίου Πνεύματος στους Αποστόλους και την ίδρυση της χριστιανικής Εκκλησίας. Είναι η σπουδαιότερη εορτή μετά το Πάσχα.

Η Κυριακή των Αγίων Πάντων : κατ΄ αυτήν τιμάται η μνήμη όλων των Αγίων.

O ΤΡΟΠΑΙΟΦΟΡΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ – ΜΑΚΑΡΙΣΤΟΥ ΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΣΕΡΒΙΩΝ ΚΑΙ ΚΟΖΑΝΗΣ ΚΥΡΟΥ ΔΙΟΝΥΣΙΟΥ

Λίγοι Άγιοι της Εκκλησίας είναι τόσο δημοφιλείς σαν τον Άγιο Γεώργιο. Σε Ανατολή και Δύση ο τροπαιοφόρος του Χριστού τιμάται και εορτάζεται σήμερα, «Ὡς τῶν αἰχμαλώτων ἐλευθερωτής, καὶ τῶν πτωχῶν ὑπερασπιστής, ἀσθενούντων ἰατρός, βασιλέων ὑπέρμαχος». Σε κάθε πόλη και χωριό υπάρχουν εκκλησιές αφιερωμένες στ΄ όνομά του, οι στρατιωτικές σημαίες έχουν την εικόνα του και μεγάλοι βασιλικοί οίκοι τον τιμούν για προστάτη τους. Είναι ο νέος, ο ωραίος στο σώμα και την ψυχή, ο γενναίος στρατιώτης και αθλητής, που δίνει τα πάντα για το ευγενέστερο ιδανικό, για την πίστη. Στους νέους αρμόζει να αγωνίζονται και να δίνονται για τα ιδανικά τους^. κι ο Γεώργιος, σαν γενναίος αθλητής, που «δέρεται και νικά», θυσιάζεται και πέφτει, μα την ίδια ώρα ο θάνατός του είναι γέννηση, και νίκη της ζωής εναντίον του θανάτου. Η ημέρα του θανάτου των αγίων Μαρτύρων είναι η γενέθλιος ημέρα των.

ΠΗΓΗ : + ΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΔΙΟΝΥΣΙΟΥ Λ. ΨΑΡΙΑΝΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΣΕΡΒΙΩΝ ΚΑΙ ΚΟΖΑΝΗΣ, ΜΙΚΡΟΣ ΣΥΝΑΞΑΡΙΣΤΗΣ, εκδ. «ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΗΣ ΔΙΑΚΟΝΙΑΣ», ΑΘΗΝΑΙ 1980.

ΤΥΠΟΙ ΚΑΙ ΠΡΟΕΙΚΟΝΙΣΕΙΣ ΤΩΝ ΔΩΔΕΚΑ ΑΠΟΣΤΟΛΩΝ ΣΤΗΝ ΑΓΙΑ ΓΡΑΦΗ

H Σύναξη των Αποστόλων, πινακοθήκη Μόσχας - 14ος αιών.

- Οι Πατριάρχες υιοί του Ιακώβ ήσαν 12, και εξ αυτών των Θεόφυτων δένδρων προήλθε ο εκλεκτός λαός του Θεού (Γένεση κεφ. 29-30).

- Δώδεκα ήταν οι άρχοντες του Ισραήλ, οι οποίοι εις τους χρόνους του Μωϋσή έκριναν τον λαό (Αριθμοί κεφ. 1).

- Δώδεκα ήσαν οι κατάσκοποι που εστάλησαν υπό του Μωϋσή στην γη της Επαγγελίας (Αριθμοί κεφ. 13).

- Δώδεκα ήσαν οι πηγές των υδάτων, οι οποίες πότισαν στην έρημο τον εκλεκτό λαό του Θεού (Έξοδος κεφ. 15,27).

- Δώδεκα ήταν οι βόες στον ναό του Σολομώντα, οι οποίοι βάσταζαν την χάλκινη θάλασσα, βλέποντες ανά τρεις στα τέσσερα σημεία του ορίζοντα (Βασιλειών Γ΄ κεφ. 7).

- Δώδεκα ήσαν τα άστρα τα οποία είδε ο Ευαγγελιστής Ιωάννης επί της κεφαλής της γυναικός, περιβεβλημένης με τον ήλιο και έχουσα τη σελήνη στα πόδια της (Αποκάλυψη κεφ. 12).

- Δώδεκα πύλες έχει το τείχος της πύλης της Άνω Ιερουσαλήμ (Αποκάλυψη κεφ. 21).

- Δώδεκα ήταν οι πολύτιμοι λίθοι που είδε ο Ευαγγελιστής Ιωάννης, πάνω στους οποίους ήταν θεμελιωμένη η Άνω Ιερουσαλήμ (Αποκάλυψη κεφ. 21).

- Δώδεκα ήσαν οι λίθοι που θεμελιώθηκε το τείχος της Ιερουσαλήμ, πάνω εκ των οποίων τα 12 ονόματα των Αποστόλων (Αποκάλυψη κεφ. 21).

Η ΔΙΑΚΑΙΝΗΣΙΜΟΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑ

Η εβδομάδα που διανύουμε έως και την Κυριακή του Θωμά, καλείται διακαινήσιμος. Έλαβε την ονομασία της διότι κατ΄ αυτήν τα πρωτοχριστιανικά χρόνια, βαπτίζονταν οι κατηχούμενοι κατά τη νύχτα του Μεγάλου Σαββάτου προς την Κυριακή του Πάσχα. Κατά συνέπεια, η εβδομάδα αυτή ήταν λαμπροφόρα και λογίζονταν σαν μια εορτή, αφού ξεκινούσε γι΄ αυτούς η πνευματική τους αναγέννηση και ανακαίνιση. Όμως, διακαινήσιμος εβδομάδα ήταν και η πρώτη του Εκκλησιαστικού έτους, θεωρουμένου του Πάσχα ως αρχής του Εκκλ. έτους, οπότε πιθανόν να προήλθε από εδώ και η ονομασία. Οι νεοφώτιστοι χριστιανοί, καθ΄ όλη την διάρκεια αυτής της εβδομάδας, ενδύονταν με λευκά ενδύματα και εξ αυτού προήλθε η ονομασία της Κυριακής του Θωμά, ως «λευκής Κυριακής». Οι νέοι χριστιανοί κρατούσαν λευκή λαμπάδα, σύμβολο του φωτός του Χριστού, παρακολουθούσαν καθημερινά τη Θεία Λειτουργία και κοινωνούσαν των αχράντων μυστηρίων. Ακόμη, σύμφωνα με τις Κατηχήσεις του Κυρίλλου Ιεροσολύμων, όφειλαν πλην της Θείας Λειτουργίας και του κηρύγματος, να παρακολουθούν συμπληρωματικά μαθήματα ιεράς κατήχησης, με τα οποία μυούνταν στις διδασκαλίες και ιεροτελεστίες του Βαπτίσματος, του Χρίσματος και της Θείας Ευχαριστίας. Αναφορικά με τον τρόπο εορτασμού της διακαινησίμου εβδομάδας, έχουμε πληροφορίες από τον ΞΣΤ΄ (66) κανόνα της εν Τρούλλω Πενθέκτης Οικουμενικής συνόδου (692 στην Κωνσταντινούπολη) : «Από της αγίας αναστασίμου Χριστού του Θεού ημών ημέρας, μέχρι της καινής Κυριακής, την όλην εβδομάδα εν ταις αγίαις εκκλησίαις σχολάζειν δεί απαραλείπτως τους πιστούς εν ψαλμοίς, και ύμνοις, και ωδαίς πνευματικαίς, ευφραινομένους εν Χριστώ, και εορτάζοντας, και τη των θείων Γραφών αναγνώσει προσέχοντας, και των αγίων μυστηρίων κατατρυφώντας. Εσόμεθα γαρ ούτω Χριστώ συνανιστάμενοί τε, και συνανυψούμενοι. Μηδαμώς ουν εν ταις προκειμέναις ημέραις ιπποδρόμια, ή ετέρα δημώδης θέα επιτελείσθω». Ο κανών αυτός σαφώς διακελεύει την απαγόρευση τέλεσης ιπποδρομιών ή άλλων δημοσίων εορτών. Τα ευαγγελικά αναγνώσματα της εβδομάδας προέρχονται από το Κατά Ιωάννην ευαγγέλιο, πλην αυτό της τρίτης της διακαινησίμου (κατά Λουκά), ενώ τα αποστολικά, από το βιβλίο των Πράξεων των Αποστόλων. Στον όρθρο και τον εσπερινό, ψάλλονται τα αναστάσιμα τροπάρια των Κυριακών, των οκτώ ήχων της Παρακλητικής. Οι ακολουθίες των ωρών, του μεσονυκτικού και του αποδείπνου, τελούνται με ιδιαίτερη διάταξη. Την Παρασκευή, τελείται η εορτή της Ζωοδόχου Πηγής, τα εγκαίνια του ναού της Θεοτόκου στο αγίασμα στην Κωνσταντινούπολη και διαβάζονται θαύματα που έγιναν υπό της Υπεραγίας Θεοτόκου, στον ναό αυτό.

ΠΗΓΗ : ΘΗΕ, τομ. 4, Αθήναι 1964, στ. 1137 κ.ε., ΠΑΠΑΓΙΑΝΝΗ Κ. ΠΡΩΤΟΠΡ., ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΗ – ΤΕΛΕΤΟΥΡΓΙΚΗ, ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ 1998, σ. 59.

ΣΠΟΥΔΗ ΣΤΗΝ ΕΙΚΟΝΑ ΤΗΣ ΑΝΑΣΤΑΣΕΩΣ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ

Η Ανάσταση, Βεράτι 16ος αιών (Μουσείο Κορυτσάς). 

Στις ευαγγελικές διηγήσεις δεν αναφέρεται πως έγινε η Ανάσταση του Χριστού. Μόνον ο Ματθαίος εξιστορώντας το μέγα γεγονός, περιγράφει τον σεισμό, τον άγγελο που κύλισε τον λίθο του μνήματος, τον τρόμο των στρατιωτών και την αναγγελία της Αναστάσεως στις μυροφόρες. Ο λόγος εξηγείτε από την Εκκλησία μας στον κανόνας της Αναστάσεως : «Φυλάξας τὰ σήμαντρα σῷα Χριστέ, ἐξηγέρθης τοῦ τάφου, ὁ τὰς κλεῖς τῆς Παρθένου μὴ λυμηνάμενος ἐν τῷ τόκῳ σου, καὶ ἀνέῳξας ἡμῖν, Παραδείσου τὰς πύλας» (ωδή ς΄). Κατά την Ανάσταση του Χριστού, όχι μόνο δεν μετατοπίστηκε ο λίθος, αλλά και οι σφραγίδες παρέμειναν ανέπαφες. Η ζωή έλαμψε εκ του τάφου, ενώ ο τάφος ήταν ακόμη σφραγισμένος. Ο Αναστάς Ιησούς, εξήλθε του τάφου όπως ακριβώς θα έμπαινε κατόπιν στο υπερώο, κεκλεισμένων των θυρών. Αναστήθηκε χωρίς κανένα εξωτερικό δείγμα να πέσει στην αντίληψη των οφθαλμών αυτόπτου, λέγει ο Πατριάρχης Σέργιος στο έργο του : «Η ανάστασις του Χριστού και η ανάστασις του Λαζάρου, Μόσχα 1933». Όπως λοιπόν η εκ της Παρθένου γέννηση του Χριστού, έτσι και η Ανάστασή Του, παραμένει μυστήριο, απρόσιτο σε κάθε ανθρώπινη προσπάθεια εξιχνίασής του, άρα και περιγραφής του, είτε δια του λόγου, είτε δια της Αγιογραφικής τέχνης. Γι΄ αυτό λέγει και ο Αναστάσιμος κανόνας του όρθρου : «Καθαρθῶμεν τὰς αἰσθήσεις, καὶ ὀψόμεθα, τῷ ἀπροσίτῳ φωτὶ τῆς ἀναστάσεως, Χριστὸν ἐξαστράπτοντα, καί, Χαίρετε, φάσκοντα, τρανῶς ἀκουσόμεθα, ἐπινίκιον ᾄδοντες», διότι η θέα της Αναστάσεως δεν είναι προσιτή, παρά μόνον στην πνευματική μας όραση, αφού πρώτα προηγηθεί κάθαρση από τις αμαρτίες μας. Είναι μια πνευματική κατάσταση που επιτυγχάνεται σπάνια από ολίγους ανθρώπους, καθαρούς πνευματικά. Πολύ χαρακτηριστικά σημειώνει ο Άγιος Συμεών ο Νέος Θεολόγος στον 42^ο λόγο του ότι : Σε αυτούς που εμφανίστηκε ο Αναστημένος Χριστός, ήταν ορατός πνευματικά, θεατός με τους πνευματικούς οφθαλμούς. Έτσι λέγει ο Πατριάρχης της Ρωσίας Σέργιος, αντικαθιστούμε την πνευματική θέα, η οποία είναι ανέφικτη σε μας τους αμαρτωλούς, με μια αισθητή εικόνα, τολμώντας να συμπληρώσουμε την ευαγγελική διήγηση με δικές μας ιδέες, παριστάνοντας τον Αναστημένο Χριστό να εξέρχεται του μνημείου. Έτσι παραμορφώνεται η ευαγγελική διήγηση και εφόσον ατενίζουμε ακριβώς τη στιγμή της Αναστάσεως, το μυστήριό της παύει να είναι αντικείμενο της πίστης μας. Κατά συνέπεια, αντί του γεγονότος της Ανάστασης αυτής καθ΄ εαυτής, αγία μας Εκκλησία προσφέρει δύο εικονογραφικές παραστάσεις, που αντιστοιχούν στην διδασκαλία της για την Ανάσταση του Κυρίου. Η πρώτη είναι η «εις άδου κάθοδος του Κυρίου» και η άλλη, οι Μυροφόρες γυναίκες δίπλα στο κενό μνήμα του Χριστού. Στο σημείωμά μας, θα παραμείνουμε στην πρώτη εικονογραφική παράσταση, την εις άδου Κάθοδο του Κυρίου μας. Κατ΄ αυτήν, στη βάση της εικόνας, διακρίνεται σε μαύρο φόντο, ο άδης,

Ο Άδης, ψηφιδωτό, Μονή Δαφνίου (11ος αιών). 

παριστάμενος με τη μορφή πεσμένου γέροντα, έχοντας όψη σκληρή, ανηλεή, εκδικητική, δεμένος με αλυσίδες στα χέρια και στα πόδια του, ανάμεσα στους βράχους ενός σπηλαίου της σκοτεινής αβύσσου, σφαδάζει καταπλακωμένος από τις συντριμμένες πύλες της κολάσεως. Δίπλα του, πεσμένα σκόρπια τα κλείθρα, τα καρφιά και οι κλειδαριές. Πάνω του, προς το κέντρο της εικόνας, οι πύλες της κολάσεως καταπατημένες και διαλυμένες υπό του θριαμβευτού Αναστάντος Κυρίου μας, του νικητού του θανάτου, ο οποίος σηκώνει τον Αδάμ και την Εύα που φοράει κόκκινο μαφόριο, οι οποίοι γονατιστά τον ατενίζουν ικετευτικά. Πέριξ αυτών, ο Άβελ, οι Πατριάρχες, οι Προφήτες και όλοι οι Δίκαιοι της Παλαιάς Διαθήκης που ανέμεναν την έλευσή Του και προετοίμασαν το κήρυγμα του Χριστού στον άδη. Ξεκάθαρα διακρίνονται τα σημάδια από τα καρφιά στους άχραντους πόδες του Ιησού να καταπατούν τις πύλες του άδη. Ο Κύριος φορεί χρυσά υπέρλαμπρα ιμάτια, επί ωοειδούς πλαισίου, σε μερικές παραστάσεις κόκκινου, ενώ σε άλλες λευκού, το οποίο ομοιάζει με το μισό – σπασμένο περίβλημα αυγού (το αυγό του Πάσχα συμβολίζει τον τάφο του Κυρίου, το κόκκινο χρώμα το υπέρτιμο αίμα του Χριστού μας με το οποίο εβάφησαν οι βράχοι του Γολγοθά), αφού Αναστήθηκε ο Κύριος. Άνωθεν δε του πλαισίου αυτού, προς την κορυφή της εικόνας, το αήττητο τρόπαιο δια του οποίου καταργήθηκε η δύναμη και η εξουσία του θανάτου, ο ζωηφόρος Σταυρός του Χριστού.

ΠΗΓΕΣ : ΘΗΕ, τομ. 1, Αθήναι 1962, στ. 617 κ.ε., και τομ. 2, Αθήναι 1963, στ. 415 κ.ε., Χρήστου Γ. Γκότση, Ο Μυστικὸς Κόσμος των Βυζαντινών Εικόνων, τομ. 1, εκδ. Αποστολικὴ Διακονία,Αθήνα 2010, oodegr.com/oode/esxata/anast_eikona1.htm, users.uoa.gr/~nektar/orthodoxy/tributes/pasxa/ermhneia_ths_eikonas_ths_anastasews.htm

Ο ΑΓΙΟΣ ΚΟΣΜΑΣ Ο ΑΙΤΩΛΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ – ΜΑΚΑΡΙΣΤΟΥ ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΦΛΩΡΙΝΗΣ π. ΑΥΓΟΥΣΤΙΝΟΥ

Ανάσταση του Αδάμ. Μικρογραφία - Ψαλτήριο Chludov 10ος αιών, Μόσχα. 

«Ετέθη ο Κύριος στον τάφο κι ευθύς αναστήθηκαν χιλιάδες νεκροί, που ήσαν χιλιάδες χρόνια πεθαμένοι, και εκήρυξαν ότι μόνος ο Χριστός είναι ο Υιός και Λόγος του Θεού και Θεός αληθινός και η ζωή των νεκρών. Πρέπει κι εμείς οι ευσεβείς χριστιανοί, από σήμερα και πέρα, να μη κλαίμε τους πεθαμένους, όπως κάνουν οι ασεβείς κι΄ άπιστοι, που δεν ελπίζουν ανάσταση. Αυτός ο κόσμος, αδελφοί μου, είναι σαν μια φυλακή. Πότε πρέπει να χαίρεται ο άνθρωπος ; Όταν μπαίνει στην φυλακή ή όταν ελευθερώνεται από την φυλακή ; ……… Όταν γεννιόμαστε, τότε πρέπει να κλαίμε, κι όταν πεθαίνουμε, τότε να χαιρόμαστε. Είναι μερικοί, που έχουν τον διάβολο στην καρδιά τους, και λένε, ότι δεν υπάρχει Ανάσταση………. Όλοι οι άνθρωποι, που είναι εδώ, πριν γεννηθούν δεν ήταν στην ανυπαρξία ; Καθώς μπόρεσε ο Κύριος και μας ανέστησε από την κοιλία της μητέρας μας, έτσι μπορεί να μας αναστήσει κι από την κοιλία της γης. Η κοιλία της μητέρας μας κι ο τάφος σε τί διαφέρουν ; ………….. Καθώς το σιτάρι που πέφτει στη γη, αν δεν σαπίσει από τη βροχή και δεν γίνει σαν χυλός, δεν φυτρώνει, έτσι κι εμείς που πεθαίνουμε και θαπτόμαστε στη γη. Αν δεν θαβόταν πρώτα στον τάφο ο Χριστός μας, δεν θα μας επότιζε την αιώνια ζωή και την Ανάσταση».

ΠΗΓΗ : ΑΥΓΟΥΣΤΙΝΟΥ ΚΑΝΤΙΩΤΟΥ, ΚΟΣΜΑΣ Ο ΑΙΤΩΛΟΣ, ΒΟΛΟΣ 1950, σ. 42.

ΛΟΓΟΣ ΕΙΣ ΤΗΝ ΑΝΑΣΤΑΣΗ – ΙΩΑΝΝΟΥ ΤΟΥ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ

Νέα Μονή Χίου, ψηφιδωτό (λεπτομέρεια) , μέσα του 11ου αιώνος. 

«Εκείνος μεν Ανέστη την Ανάσταση την από απλό θάνατο… Εμείς, όμως, έχοντας πεθάνει διπλό θάνατο, διπλή Ανάσταση έχουμε. Μιά φορά αναστηθήκαμε χθες από την αμαρτία. Ταφήκαμε μαζί του κατά το Βάπτισμα κι΄ εγερθήκαμε μαζί του μέσ΄ απ΄ το Βάπτισμα. Η μία, λοιπόν, Ανάσταση είναι η απαλλαγή από τα αμαρτήματα. Η δεύτερη δε Ανάσταση είναι εκείνη του σώματος. Ο Χριστός μας χάρισε την σπουδαιότερη, ας περιμένουμε και την λιγότερο σπουδαία. Η πρώτη είναι πολύ μεγαλύτερη από την δεύτερη. Διότι πολύ σημαντικότερο είναι ν΄ απαλλαγεί κανείς από την αμαρτία παρά να αναστηθεί σωματικά. Άρα, αν η αιτία της πτώσεως είναι η αμαρτία, αιτία της Αναστάσεως θα είναι η απαλλαγή από την αμαρτία…….. Αυτή την πρώτη Ανάσταση αναστηθήκαμε εμείς από καιρό, όταν βαπτισθήκαμε. Κι όσοι καταξιώθηκαν να βαπτιστούν απόψε (σημ. τα πρωτοχριστιανικά χρόνια βαπτίζονταν οι κατηχούμενοι το Μεγάλο Σάββατο προς την Κυριακή του Πάσχα, εξ΄ ου και ο ύμνος «Όσοι εις Χριστόν εβαπτίσθητε» αντί του Άγιος ο Θεός, κατά την Αναστάσιμη Θεία Λειτουργία)……… Προχθές ήταν ακόμη δέσμιοι στην αμαρτία, αλλά αναστήθηκαν μαζί του. Εκείνος κατά το σώμα πέθανε και κατά το σώμα ανέστη. Αυτοί κατά την αμαρτία ήταν νεκροί, κι ελευθερώθηκαν και αναστήθηκαν από την αμαρτία. Η γη, αυτή την εποχή, ρόδα και γιούλια και τα λοιπά άνθη μας δίνει. Και τα δροσερά νερά ρέουν με περισσότερη φαιδρότητα στα λιβάδια. Μη θαυμάσεις αν από τα νερά βλάστησαν άνθη. Η γη όχι από μόνη της, αλλά με το πρόσταγμα του Κυρίου ντύνεται τη χλόη……… Και στις αρχές τα νερά έβγαλαν ζώα κινούμενα. Λέει η Γραφή : «εξαγαγέτω τα ύδατα ερπετά ψυχών ζωσών» (Γένεση 1, 20). Και το πρόσταγμα έγινε πραγματικότης κι εκείνη η άψυχη ύλη έβγαλε ζωντανά όντα. Έτσι και τώρα : «εξαγαγέτω τα ύδατα» όχι ερπετά ζωντανά, αλλά πνευματικά χαρίσματα. Έβγαλαν τότε τα νερά ψάρια χωρίς λογικό κι άφωνα. Έβγαλαν τώρα ψάρια λογικά και πνευματικά, ψάρια που τα έπιασαν οι Απόστολοι. Διότι τους είπε : «Δεύτε και ποιήσω υμάς αλιείς ανθρώπων» (Ματθαίος 4, 19)». Κι εννοούσε αυτό το είδος αλιείας».

ΠΗΓΗ : Ιωάννη του Χρυσοστόμου, «Λόγος κατά μεθυόντων και εις την Ανάστασιν» , Migne PG, 50, 439.

ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ, Η ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΤΗΣ ΑΝΑΣΤΑΣΕΩΣ – ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΕΙΣ ΑΠΟ ΔΥΤΙΚΑ ΧΕΙΛΗ

Ο Ιωνάς ρίπτεται στηνθάλασσα, προεικόνηση της εις Άδου καθόδου του Κυρίου. Κατακόμβη dei Giordani (Ρώμη - Γ΄ αιών).

Ο J. Tyciac στην αρχή του έργου του με τίτλο : «Die Liturgie als Quelle ostlicher Frommgkeit, Freiburg 1937, σ. 2», τονίζει μια αδιαμφισβήτητη αλήθεια, ότι «η Εκκλησία της Ανατολής είναι η Εκκλησία της Αναστάσεως». Το ίδιο έκαμε και ο διακεκριμένος καθηγητής της Θρησκειολογίας Fr, Heiler, όταν σε κήρυγμά του το Πάσχα του 1944, στον πανεπιστημιακό ναό του Μαρβούργου της Γερμανίας, είχε υπογραμμίσει με έμφαση μεταξύ των άλλων ότι : «Η εορτή της Αναστάσεως του Χριστού είναι η εορτή των εορτών, το κορύφωμα και το κέντρο ολόκληρου του εκκλησιαστικού έτους, η μεγάλη εορτή της χαράς, για χάρη της οποίας αντηχούν οι πασχάλιοι κώδωνες χαρμόσυνα και πανηγυρικά σε όλη τη διάρκεια της πασχαλινής περιόδου έως την Πεντηκοστή. Για την δυτική Εκκλησία από τον μεσαίωνα απωλέσθηκε η παλαιοχριστιανική εορτή της Αναστάσεως…… Η Ευαγγελική Εκκλησία έχει σε δευτερεύουσα μοίρα το Πάσχα σε σύγκριση με την

Ο Ιωνάς εξερχόμενος εκ της κοιλίας του κήτους, προτύπωση της Ανάστασης, Κατακόμβη Αγίας Δομιτίλλας (Ρώμη - Δ΄ αιών). 

Μ. Παρασκευή………. Η Ανατολική Εκκλησία εν αντιθέσει έχει φυλάξει πιστώς την παλαιοχριστιανική παράδοση …………. Η Ανατολική Εκκλησία ζει εξ ολοκλήρου εκ του μυστηρίου της Αναστάσεως………….. Κάθε Κυριακή είναι γι΄ αυτήν μια ημέρα της Αναστάσεως. Μάλιστα, κάθε τελεσιουργία της Θείας Ευχαριστίας στην Ανατολική Εκκλησία είναι κατ΄ ουσίαν μια πασχαλινή λειτουργία………… Το πνεύμα της παλαιοτάτης Εκκλησίας ζωντανεύει εκ νέου και σε μας με την εορτή του Πάσχα……». Σοβαρότατες επισημάνσεις, από δυτικά χείλη, μαρτυρούν τον θησαυρό της Ορθοδοξίας μας, τον οποίον στο όνομα μιας υποτιθέμενης "προόδου" κινδυνεύουμε να λησμονήσουμε. Πρέπει να τον διαφυλάξουμε ως «κόρην οφθαλμού».-

ΤΕΚΜΗΡΙΑ ΑΝΑΣΤΑΣΕΩΣ – ΜΑΚΑΡΙΣΤΟΥ ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΦΛΩΡΙΝΗΣ π. ΑΥΓΟΥΣΤΙΝΟΥ

Μωσαϊκό της Ι.Μ. Οσίου Λουκά στην Φωκίδα (ΧΙ αιών).

ΚΥΡΙΑΚΗ ΠΑΣΧΑ – ΕΣΠΕΡΙΝΟΣ ΤΗΣ ΑΓΑΠΗΣ

Το «Χριστός ανέστη», αγαπητοί μου, που ακούσαμε απόψε σε διάφορες γλώσσες, είναι η περίληψης αλλά και η ουσία του χριστιανικού κηρύγματος. Το «Χριστός ανέστη» είναι βράχος ακλόνητος, επάνω στον όποιο είναι κτισμένη η αγία μας Εκκλησία. Το «Χριστός ανέστη» είναι ο τάφος των άθεων και των απίστων όλων των αιώνων.

Το «Χριστός ανέστη» είναι μία αλήθεια ιστορική. Σήμερα βέβαια πολλοί, που καυχώνται για τις γνώσεις τους, δεν θέλουν ν' ακούσουν περί αναστάσεως του Χριστού• τη θεωρούν μύθο. Εν τούτοις είναι αλήθεια Ιστορική• και καμιά άλλη ιστορική αλήθεια δεν έχει τόσες αποδείξεις όσες η ανάστασης του Κυρίου. Εάν μπορείς να μέτρησης τις ακτίνες του ηλίου, άλλο τόσο μπορείς να μέτρησης και τις αποδείξεις της Αναστάσεως.

«Χριστός ανέστη». Το φωνάζει ο άγγελος που κατήλθε εξ ουρανού για ν' αναγγείλει το κοσμοσωτήριο μήνυμα.

«Χριστός ανέστη». Το φωνάζουν οι μυροφόρες γυναίκες, που ήλθαν όρθρου βαθέως να μυρώσουν το σώμα• το φωνάζουν οι απόστολοι Πέτρος και Ιωάννης, που πρώτοι από τους μαθητάς έσπευσαν στον τάφο• το φωνάζει κι αυτός ό Θωμάς, που —αντιπρόσωπος ούτως ειπείν της σχολής των ρεαλιστών -πραγματιστών— αναγκάστηκε εκ των πραγμάτων να ομόλογη ση «Ο Κύριος μου και ο Θεός μου» (Ίωάν. 20,28). Το «Χριστός ανέστη», σαν αστραπή και βροντή, κηρύττει σ' ανατολή και δύσι, βορρά και νότο και ο απόστολος Παύλος, ο πρώην διώκτης.

«Χριστός ανέστη» το λένε μυριάδες στόματα. Το λένε προ παντός - ποιοι; Οι άγιοι μάρτυρες. Σ' εμάς το «Χριστός ανέστη» δεν στοιχίζει τώρα τίποτα• είναι μία εορτή, εορτή της κοιλίας και όχι της καρδίας, όπως ήταν άλλοτε. Άλλα στην εποχή των μαρτύρων και των κατακομβών, όποιος τολμούσε να πει «Χριστός ανέστη», αυτό του στοίχιζε τη ζωή. Με το «Χριστός ανέστη» σφράγισαν τα χείλη τους μυριάδες μάρτυρες και ομολογηταί της πίστεως μας. Όπως συμβαίνει και σήμερα εκεί όπου η πίστης διώκεται ακόμη και οι αδελφοί μας δεν τολμούν όχι να εορτάσουν άλλ' ούτε και το σταυρό τους να κάνουν. Αν υποθέσουμε ότι μας έλεγαν τη στιγμή αυτή. Όποιος πει «Χριστός ανέστη» θα εκτελεστή, σας ερωτώ, ποιος από μας, είτε λαϊκός είτε κληρικός, θα εύρισκε το θάρρος να το κάνη; Οι άγιοι όμως εκείνοι με το «Χριστός ανέστη» σφράγιζαν την επίγεια ζωή τους.

Και όχι μόνο άνθρωποι και. λογικά όντα, αλλά και τα άψυχα κηρύττουν το «Χριστός ανέστη»• και «οι λίθοι κεκράξονται» (Λουκ. 19,40). Το φωνάζει ο λίθος πού βρέθηκε αποκεκυλισμένος, ο τάφος που βρέθηκε κενός, τα οθόνια και το σουδάριο που βρέθηκε «ου μετά των οθονίων κείμενον, αλλά χωρίς εντετυλιγμένον εις ένα τόπον» (Ίωάν. 20,7).

«Χριστός ανέστη». Την περίοδο αυτή το φωνάζει όλη η φύσις. Η εορτή της Αναστάσεως συμπίπτει με την άνοιξη, την ωραιότερα εποχή του έτους. Η άνοιξης δεν είναι τίποτε άλλο παρά ένα μεγαλόφωνο κήρυγμα της αναστάσεως του Κυρίου. Δυστυχώς όμως εμείς αυτιά έχουμε και αυτιά δεν έχουμε, μάτια έχουμε και μάτια δεν έχουμε. Ει δ' άλλως, άπ' όλα τα σημεία της φύσεως έρχεται το μεγαλειώδες μήνυμα της Αναστάσεως• το ρυάκι που τρέχει, η χλόη που πρασινίζει στους κάμπους και τα βουνά, τα λουλούδια που ανθίζουν, τα δέντρα που φόρεσαν το νέο φύλλωμα τους, η μέλισσα που πετάει από άνθος σε άνθος για να συλλέξει τη γύρη και να κατασκευάσει το μέλι, το αηδόνι που νικά και το Μπετόβεν, τα άστρα που μαρμαίρουν στον ουρανό, οι ποταμοί που ροχθίζουν, οι λίμνες που λάμπουν, όλα «κρένουν» όπως λέει ο δικός μας ποιητής ο Σολωμός, όλα με το δικό τους τρόπο φωνάζουν, «Χρίστος ανέστη». Αλλά εμείς, αναίσθητοι, δεν ακούμε τη φωνή αυτή που εκπέμπεται από κάθε μόριο και κάθε κύτταρο της δημιουργίας.

«Χριστός ανέστη», φωνάζει τέλος - ποιος; Και το κόκκινο πασχαλινό αβγό. Γιατί άραγε επικράτησε η συνήθεια, το Πάσχα να διανέμει η Εκκλησία από ένα κόκκινο αβγό; είναι σύμβολο της Αναστάσεως. Με απλούστερα λόγια. Το βλέπετε το αβγό; είναι ένας τάφος. Όπως θάβουμε το νεκρό και καλύπτουμε το σώμα με μια πλάκα, έτσι και μέσα στο αβγό είναι «η ζωή εν τάφω» (Επ. θρ. α' στάσ.), και το κέλυφος είναι η πλάκα του μνήματος. Μέσα στο αβγό είναι η ζωή. Τι μυστήρια κρύβει ο Θεός! Εάν κάποιος δεν το ξέρη αυτό και του πεις, ότι από το αβγό θα βγει ένα αηδόνι, θα σου πει πως τρελάθηκες. Και όμως έτσι δεν είναι; Μέσα σ΄ αυτό είναι «η ζωή εν τάφω», η ζωή υπό μορφή σπέρματος. Εκεί μέσα κλείνεται το πουλάκι που θερμαίνει η κλώσα. Αυτό συνεχώς μεγαλώνει, κι όταν φθάσει πλέον σε κατάσταση ωριμότητας - Τι κάνει; με το ράμφος, με την μυτίτσα του, κτυπάει και σπάει την πλάκα, το τσόφλι, και βγαίνει έξω. Τη στιγμή που βγαίνει, τί λέει; «Χριστός ανέστη» Μάλιστα. Αν λοιπόν ο θεός έδωσε σ' ένα αβγό τέτοια δύναμη, που όλοι οι επιστήμονες να μαζευτούνε δεν μπορούν να κάνουν ένα αβγό, ώστε ν' αναπηδά απ' αυτό μια ολόκληρη ζωή, πόσο μάλλον εκείνος έχει τη δύναμη ν' αναστηθεί; Άπιστοι και άθεοι, «Χριστός ανέστη», σας λέει και το αβγό.

Και κάτι ακόμη. Γιατί βάφεται κόκκινο το αβγό; Το βάφουμε κόκκινο, διότι με το χρώμα αυτό συμβολίζεται το αίμα του Χριστού που χύθηκε στο σταυρό. Το μεν αβγό συμβολίζει τον τάφο του Χριστού, το δε κόκκινο χρώμα συμβολίζει το υπέρτιμον αίμα του με το οποίο εβάφησαν οι βράχοι του Γολγοθά, το αίμα του Θεανθρώπου. Σ' ευχαριστούμε, Χριστέ! ας του πει ο καθένας μας. Αυτή τη σημασία έχει το αβγό - κηρύττει το «Χριστός ανέστη».

Όλα αυτά τα τεκμήρια, αγαπητοί μου, διαλαλούν τη νίκη του Εσταυρωμένου. Άλλα κοντά σ' αυτά επιθυμώ να προσθέσω ένα ακόμη, πού είναι και το ισχυρότερο. Ποιο είναι αυτό; Δεν προέρχεται από την πλευρά των αψύχων και της φύσεως, ούτε από την πλευρά των αποστόλων και των μαρτύρων είναι κάτι που πρέπει να προέλθει από εμάς. Εξηγούμαι. Κοντά στις μαρτυρίες που είπαμε πρέπει να προσθέσουμε και μία δική μας μαρτυρία. Με ποιο τρόπο ο καθένας από μας μπορεί ν' απόδειξη, ότι ο Χριστός δεν πέθανε, αλλά ζει και βασιλεύει; Παρακαλώ προσέξτε, γιατί αυτό είναι το σπουδαιότερο σημείο. Για να σας εξηγήσω, πώς ο καθένας από μας μπορεί να γίνει μια ζωντανή απόδειξης ότι «Χριστός ανέστη εκ νεκρών», αναφέρω ένα γεγονός και τελειώνω.

Προ καιρού η αθλία και αμαρτωλή μας τηλεόρασης έδειξε το εξής. Σε κάποια εκπομπή έφεραν μια κοπέλα, την οποία οι κουλτουριάρηδες προσπαθούσαν να την παγιδεύσουν. Ήταν ένα κορίτσι των Αθηνών ηλικίας 20-22 ετών, ένα κορίτσι πού είχε προσβληθεί από τη νόσο της εποχής, τα ναρκωτικά. Ήταν ναρκομανής, έπινε χασίς και μαριχουάνα, που κάνουν θραύση στους νέους μας. Προσπάθησε να θεραπευθεί, να ελευθερωθεί απ' αυτό το ελάττωμα, τη ρίζα αυτή του κακού. Και που δεν πήγε• σε γιατρούς πήγε, σε ψυχιάτρους πήγε, διάφορα μέσα μεταχειρίστηκε. Τίποτε. Το κακό ήταν ριζωμένο βαθιά στην ύπαρξη της. Τέλος βρήκε τη θεραπεία. Και το είπε εκεί στην εκπομπή. Τι είπε• —Ας έχει δόξα ο Χριστός, είναι τώρα ένα μεγάλο διάστημα, που έκοψα τα ναρκωτικά. —Πώς τα 'κοψες; τη ρώτησαν. —Τα 'κοψα, απαντά, με τη βοήθεια του Χριστού. Πίστεψα, έκλαψα, εξομολογήθηκα, κι από τότε απαλλάχτηκα από το βάσανο. —Τι μας λες τώρα! την περιγέλασαν οι κουλτουριάρηδες. —Μη γελάτε, τους λέει. Αν εσείς δεν πιστεύετε, εγώ πιστεύω ότι ο Χριστός είναι εκείνος πού μου έδωσε αυτή την ανάσταση...

Καταλάβατε, αγαπητοί μου, ποια είναι η μεγαλύτερα μαρτυρία, ποιο είναι το ισχυρότερο τεκμήριο; Δεν είναι αυτό μία απόδειξης; Να μια σημερινή νέα. Όχι μόνο το αηδόνι ή, η μέλισσα ή το αβγό ή κάτι άλλο, αλλά μια κοπέλα, πού η ίδια από την τηλεόραση, εν μέσω απίστων και άθεων, διαλάλησε ότι ο Χριστός δεν απέθανε, αλλά ζή και βασιλεύει και χαρίζει την ανάσταση!

Μάλιστα, αδελφοί μου. Εφ' όσον επάνω στον πλανήτη μας θα υπάρχει έστω και ένας ζωντανός Χριστιανός, θα φτάνει αυτός ο ένας και μόνος του ν' απόδειξη, ότι στις καρδιές ζει και βασιλεύει ο Χριστός• ον, παίδες Ελλήνων, υμνείτε και υπερυψούτε εις πάντας τους αιώνας• αμήν.

Απομαγνητοφωνημένη ομιλία, η οποία έγινε στον ιερό ναό Άγιου Γεωργίου πόλεως Φλωρίνης την 18-04-1982 το εσπέρας με άλλο τίτλο. Καταγραφή και σύντμησης 1-5-2005.

ΑΛΗΘΩΣ ΑΝΕΣΤΗ Ο ΚΥΡΙΟΣ - ΕΥΧΕΣ

"Ευλογία" από τους Αγίους Τόπους, με την παράσταση της Αναστάσεως (τέλη 6ου αιώνος).

ΑΝΕΣΤΗ ΧΡΙΣΤΟΣ, Η ΔΟΚΙΜΑΣΙΑ ΤΟΥ ΛΟΓΙΚΟΥ – ΦΩΤΗ ΚΟΝΤΟΓΛΟΥ

Το Άγιο Φως στον Πανίερο Ναό της Αναστάσεως. 

Ἡ πίστη τοῦ χριστιανοῦ δοκιμάζεται μὲ τὴν Ἀνάσταση τοῦ Χριστοῦ σὰν τὸ χρυσάφι στὸ χωνευτήρι. Ἀπ᾿ ὅλο τὸ Εὐαγγέλιο ἡ Ἀνάσταση τοῦ Χριστοῦ εἶναι τὸ πλέον ἀπίστευτο πράγμα, ὁλότελα ἀπαράδεκτο ἀπὸ τὸ λογικό μας, ἀληθινὸ μαρτύριο γιὰ δαῦτο. Μὰ ἴσια-ἴσια, ἐπειδὴ εἶναι ἕνα πράγμα ὁλότελα ἀπίστευτο, γιὰ τοῦτο χρειάζεται ὁλόκληρη ἡ πίστη μας γιὰ νὰ τὸ πιστέψουμε. Ἐμεῖς οἱ ἄνθρωποι λέμε συχνὰ πὼς ἔχουμε πίστη, ἀλλὰ τὴν ἔχουμε μονάχα γιὰ ὅσα εἶναι πιστευτὰ ἀπ᾿ τὸ μυαλό μας. Ἀλλὰ τότε, δὲν χρειάζεται ἡ πίστη, ἀφοῦ φτάνει ἡ λογική. Ἡ πίστη χρειάζεται γιὰ τὰ ἀπίστευτα.

Οἱ πολλοὶ ἄνθρωποι εἶναι ἄπιστοι. Οἱ ἴδιοι οἱ μαθητάδες τοῦ Χριστοῦ δὲν δίνανε πίστη στὰ λόγια τοῦ δασκάλου τους ὅποτε τοὺς ἔλεγε πὼς θ᾿ ἀναστηθῆ, μ᾿ ὅλο τὸ σεβασμὸ καὶ τὴν ἀφοσίωση ποὺ εἶχαν σ᾿ Αὐτὸν καὶ τὴν ἐμπιστοσύνη στὰ λόγια του. Καὶ σὰν πήγανε οἱ Μυροφόρες τὴν αὐγὴ στὸ μνῆμα τοῦ Χριστοῦ, κ᾿ εἴδανε τοὺς δυὸ ἀγγέλους ποὺ τὶς μιλήσανε, λέγοντας σ᾿ αὐτὲς πὼς ἀναστήθηκε, τρέξανε νὰ ποῦμε τὴ χαροποιὰ τὴν εἴδηση στοὺς μαθητές, ἐκεῖνοι δὲν πιστέψανε τὰ λόγια τους, ἔχοντας τὴν ἰδέα πὼς ἤτανε φαντασίες: «Καὶ ἐφάνησαν ἐνώπιον αὐτῶν ὡσεὶ λῆρος (τρέλα) τὰ ῥήματα αὐτῶν, καὶ ἠπίστουν αὐταῖς»...

Βλέπεις καταπάνω σὲ πόση ἀπιστία ἀγωνίσθηκε ὁ ἴδιος ὁ Χριστός; Καὶ στοὺς ἴδιους τοὺς μαθητάδες του. Εἶδες μὲ πόση μακροθυμία τὰ ὑπόμεινε ὅλα; ...Καὶ μ᾿ ὅλα αὐτὰ, ἴσαμε σήμερα οἱ περισσότεροι ἀπὸ μᾶς εἴμαστε χωρισμένοι ἀπὸ τὸν Χριστὸ μ᾿ ἕνα τοῖχο παγωμένον, τὸν τοῖχο τῆς ἀπιστίας. Ἐκεῖνος ἀνοίγει τὴν ἀγκάλη του καὶ μᾶς καλεῖ κ᾿ ἐμεῖς τὸν ἀρνιόμαστε. Μᾶς δείχνει τὰ τρυπημένα χέρια του καὶ τὰ πόδια του, κ᾿ ἐμεῖς λέμε πὼς δὲν τὰ βλέπουμε. Ἐμεῖς ψάχνουμε νὰ βροῦμε στηρίγματα στὴν ἀπιστία μας γιὰ νὰ ἱκανοποιήσουμε τὸν ἐγωϊσμό μας, ποὺ τὸν λέμε Φιλοσοφία καὶ Ἐπιστήμη. Ἡ λέξη Ἀνάσταση δὲν χωρᾶ μέσα στὰ βιβλία τῆς γνώσης μας... Γιατὶ «ἡ γνώση τούτου τοῦ κόσμου, δὲ μπορεῖ νὰ γνωρίσει ἄλλο τίποτα, παρεκτὸς ἀπὸ ἕνα πλῆθος λογισμούς, ὄχι ὅμως ἐκεῖνο ποὺ γνωρίζεται μὲ τὴν ἁπλότητα τῆς διάνοιας».

Ναί, ἐκείνους ποὺ ἔχουνε αὐτὴ τὴν εὐλογημένη ἁπλότητα τῆς διάνοιας, τοὺς μακάρισε ὁ Κύριος, λέγοντας: «Μακάριοι οἱ πτωχοὶ τῷ πνεύματι, ὅτι αὐτῶν ἐστι ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν. Μακάριοι οἱ καθαροί τῇ καρδίᾳ, ὅτι αὐτοὶ τὸν Θεὸν ὄψονται» Καὶ στὸν Θωμᾶ, ποὺ γύρευε νὰ τὸν ψηλαφήση γιὰ νὰ πιστέψη, εἶπε: «Γιατί μὲ εἶδες Θωμᾶ, γιὰ τοῦτο πίστεψες; Μακάριοι εἶναι ἐκεῖνοι ποὺ δὲν εἴδανε καὶ πιστέψανε».

Ἂς παρακαλέσουμε τὸν Κύριο νὰ μᾶς δώσει αὐτὴ τὴν πλούσια φτώχεια, καὶ τὴν καθαρὴ καρδιά, ὥστε νὰ τὸν δοῦμε ν᾿ ἀναστήνεται γιὰ νὰ ἀναστηθοῦμε κ᾿ ἐμεῖς μαζί του.

Αὐτὴ ἡ ἀνηξεριὰ (ἡ ἄγνοια) εἶναι ἀνώτερη ἀπὸ τὴ γνώση: «Αὕτη ἐστὶν ἡ ἄγνοια ἡ ὑπερτέρα τῆς γνώσεως». Καλότυχοι καὶ τρισκαλότυχοι ἐκεῖνοι ποὺ τὴν ἔχουνε.

Χριστὸς ἀνέστη!