Τρίτη 22 Δεκεμβρίου 2020

ΕΥΛΟΓΗΜΕΝΟΣ Ο ΕΡΧΟΜΕΝΟΣ


Η Εκκλησία καθημερινά ψάλλει : "Ευλογημένος ο ερχόμενος εν ονόματι Κυρίου".

 

Ο ερχόμενος εν ονόματι Κυρίου είναι ο Λυτρωτής Χριστός. Είναι αυτός διά του οποίου ο Θεός "ἐποίησε λύτρωσιν τῷ λαῷ αὐτοῦ" (Λουκ. 1,68). Είναι αυτός που προσκυνούμε στην Βηθλεέμ ως Θείον Βρέφος. Αυτό όμως το αδύνατο βρέφος δεν είναι μόνο ο ερχόμενος, αλλά και ο " ὁ ὢν καὶ ὁ ἦν καὶ ὁ ἐρχόμενος, ὁ παντοκράτωρ" (Αποκ. 1,8).

 

Μέσα στην φαινομενική αδυναμία του κρύβει τον πλούτο της Θεότητός Του. Μέγα είναι το μυστήριον της ευσεβείας κατά τον Απόστολον Παύλον : " Θεὸς ἐφανερώθη ἐν σαρκί, ἐδικαιώθη ἐν Πνεύματι, ὤφθη ἀγγέλοις, ἐκηρύχθη ἐν ἔθνεσιν, ἐπιστεύθη ἐν κόσμῳ, ἀνελήφθη ἐν δόξῃ" (Α' Τιμόθ. 3,16).

 

Όσοι προσπάθησαν να φορέσουν στην λογική τους το μυστήριον αυτό, απέτυχαν. Έφτιαξαν έναν διαστρεβλωμένο Χριστό, ένα είδωλο της περιορισμένης και κτιστής ανθρώπινης λογικής, που δεν είναι ο επιφανής Θεός, ο Άκτιστος Λόγος του Θεού.

 

Οι σοφοί όμως και ταπεινοί Άγιοι Πατέρες μας παρέδωσαν τον Αληθινό Χριστό του Ευαγγελίου. Ως τέλειον Θεόν και τέλειον άνθρωπον. Ως τον Λόγον του Θεού, το δεύτερον Πρόσωπον της Παναγίας Τριάδος, που προσέλαβε την ανθρώπινη φύση και την ένωσε με την θεότητά Του "ασυγχύτως, αδιαιρέτως, ατρέπτως και αχωρίστως" (Δ΄ Οικουμενική Σύνοδος). Ως έχοντα όχι μόνο δύο τέλειες φύσεις, αλλά και δύο θελήσεις και δύο ενέργειες, θεία και ανθρώπινη.

 

Αν ήταν μόνον Θεός ή μόνον άνθρωπος, δεν θα μας έσωζε. Μας σώζει, επειδή είναι θεάνθρωπος και επειδή και οι δύο φύσεις Του είναι πλήρεις και τέλειες. Και ακόμη, επειδή είναι δύο φύσεις χωρίς να είναι δύο Χριστοί. Έτσι ο Θεός σώζει, ο άνθρωπος σώζεται. Από άπειρο αγάπη προσλαμβάνει και περιβάλλεται την άρρωστη και θνητή ανθρώπινη φύση για να την θεραπεύσει, να την θεώσει και να την αθανατήσει. Αυτός είναι ο αληθινός Χριστός, τον οποίον ορθοδόξως πιστεύουμε.

 

"Οὐ φέρει τὸ μυστήριον ἔρευναν· πίστει μόνῃ τοῦτο πάντες δοξάζομεν" (3ο τροπάριο των αίνων των Χριστουγέννων).

 

Γι΄ αυτό το Μυστήριο εθεολόγησαν οι Άγιοι Πατέρες μας και γι΄ αυτό εδογμάτισαν αλάθητα οι Οικουμενικές Σύνοδοι.

 

Καυχώμεθα εν Κυρίω ότι μόνον η Αγία μας Ορθόδοξος Εκκλησία πιστεύει ορθώς στον Χριστό, που είναι η Κεφαλή της και ο Αιώνιος Αρχηγός Της. Δεν τον παραμερίζει ούτε τον υποκαθιστά με κάποιον αλάθητο Πάπα.

 

Δεν υπερτονίζει την ανθρώπινη φύση του παραμερίζοντας την θεότητά Του, για να τον προβάλει εν συνεχεία ως ηθικό μόνο πρότυπο. Δεν συγχέει τις δύο φύσεις Του, όπως κάνουν οι Μονοφυσίτες.

 

Βέβαια τον θησαυρό αυτό της Ορθοδόξου πίστεως έχουμε "ἐν ὀστρακίνοις σκεύεσιν" (Β΄ Κορινθ. 4,7), δηλαδή στις αδύνατες, εύθραυστες και αμαρτωλές μας υπάρξεις. Όμως με την Χάρι του Θεού έχουμε τον θησαυρό. Αυτό τον θησαυρό δεν μπορούμε να τον διαπραγματευθούμε με κανένα διάλογο και καμία συμφωνία.

 

Ο μακαριστός π. Παίσιος* μου έγραψε κάποτε : "Τα δόγματα δεν μπαίνουν στην Ε.Ο.Κ.". Θα προσθέσω όμως ότι η υπερήφανη Ευρώπη και σύμπας κόσμος έχουν ανάγκη από αυτά τα δόγματα. Γιατί μόνον αυτά μπορούν να τον φέρουν σε τον συνάντηση με τον Αληθινό Χριστό, τον εκ Παρθένου σαρκωθέντα, τον Σταυρωθέντα και Αναστάντα.

 

Ο Ιησούς Χριστός δεν κρίνει κανένα, όπως ο ίδιος είπε (Ιωαν΄ 12,47). Ο κόσμος όμως κρίνεται από την στάση που θα τηρήσει απέναντί Του. Και εμείς οι Ορθόδοξοι κρινόμεθα, όταν δεν αξιοποιούμε τον ατίμητο θησαυρό της Ορθοδοξίας που μας παρεδόθη. Κλήρος και λαός κρινόμεθα, εάν και κατά πόσον πιστεύουμε και ζούμε ορθόδοξα τον Χριστό. Άλλως η πίστις και η Βασιλεία θα αρθεί αφ΄ ημών και θα δοθεί " ἔθνει ποιοῦντι τοὺς καρποὺς αὐτῆς" (Ματθ. 21,43).

 

Δεν εορτάζουμε αληθινά Χριστούγεννα, εάν τα εορτάζουμε με αυτάρκεια, αυταρέσκεια και φιλαυτία. Ο ταπεινός Ιησούς περιμένει τα δώρα μας. Την μετάνοιά μας, την ταπείνωσή μας, την συντετριμμένη καρδιά μας, τον πόθο και τον αγώνα μας να καθαρισθούμε από τα πάθη μας, να του ομοιάσουμε κατά πάντα και να ενωθούμε μαζί Του. Και όποιος ενωθεί μαζί Του σ΄ αυτή την ζωή, ας χαίρεται, γιατί θα είναι αιώνια ενωμένος μαζί Του. Έτσι θα συμμετάσχωμε στην χαρά της Παναγίας, των Αγγέλων, των Ποιμένων, των Μάγων.

 

Κύριε Ιησού Χριστέ, Λόγε του Θεού και Θεέ, συμμετρίασε για μια ακόμη φορά στην ταπείνωσή μας και δέξου να ανακληθείς και αναπαυθείς στην φάτνη της αλόγου ψυχής μας, αφού πρώτα την καθαρίσεις από την αλογία των παθών. Χωρίς εσένα η ζωή μας δεν έχει νόημα. Συ είσαι το Φως, η Αλήθεια, η Οδός, η Ειρήνη, η Ζωή, η Ανάστασίς μας.

 

Κύριε Ιησού Χριστέ, ο εν σπηλαίω γεννηθείς και εν φάτνη ανακλιθείς, ελέησε τον κόσμο σου. Ελέησέ μας. Αμήν.

Άγιον Όρος, Χριστούγεννα 1995

Εόρτιος χαιρετισμός του μακαριστού π. Γεώργιου Καψάνη επί τη εορτή των Χριστουγέννων του 1995.

 

*Πρόκειται για τον Άγιο Παίσιο.

 

ΠΗΓΗ : "Ο ΟΣΙΟΣ ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ", ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΔΟΣΙΣ ΤΗΣ ΙΕΡΑΣ ΚΟΙΝΟΒΙΑΚΗΣ ΜΟΝΗΣ ΟΣΙΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΑΓΙΟΥ ΟΡΟΥΣ, ΕΤΟΣ 1996, ΑΡΙΘΜ. 21, σσ. 39-42.


Δευτέρα 21 Δεκεμβρίου 2020

ΑΓΙΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΤΟΥ ΠΑΛΑΜΑ - ΠΕΡΙ ΤΩΝ ΛΑΤΙΝΩΝ

.......Η μεν αστοχία στο ορθό δόγμα συνέβη κοινώς σε όλες τις εκκλησίες, εφ΄ όσον άλλοτε σε άλλη ο πολύς χρόνος κατέστρεψε το εσφαλμένο δόγμα. Αλλά η αστοχία και η μη επαναφορά συνέβη μόνο στη Λατινική Εκκλησία, μολονότι ήταν μεγίστη και κορυφαία και εξέχουσα περιωπή ανάμεσα στους πατριαρχικούς θρόνους. Και συνέβη σ΄ αυτήν το ίδιο πράγμα, αφού ήταν η μεγίστη των εκκλησιών, όπως ακριβώς με το μέγιστο των ζώων, δηλαδή τον ελέφαντα. Γι΄ αυτόν λοιπόν λένε ότι δεν ξαπλώνει στο έδαφος για να ξεκουραστεί ή να κοιμηθεί, αλλά ότι γονατίζει λίγο για να αναπαυθεί στις πλάγιες αρθρώσεις του. Αν όμως κάποτε πάθει κάτι και πέσει, δεν μπορεί να ξανασηκωθεί. Αλλά στους μεν ελέφαντες αιτία είναι το βάρος του σώματος και η πολυσαρκία, όντας δύσχρηστη και πιέζοντας προς τα κάτω, σαν να υπάρχει πάνω του κάποιο βαρύτατο μολύβι, ενώ ο τύφος των Λατίνων είναι κατά τη γνώμη μου το μόνο - σχεδόν κοντεύω να πω - ανίατο πάθος, το οποίο είναι και το χαρακτηριστικό κρίμα του μόνου πονηρού κατά τον Απόστολο. 

 Γιαυτό κι εκείνος είναι αιώνια ανίατος. Αν όμως αυτό το γένος των Λατίνων αποβάλει αυτό το πάθος - και ασφαλώς μπορούν, αφού είναι άνθρωποι - ίσως όλοι εμείς οι ορθόδοξοι που συναθροιστήκαμε εις εν, σαν να είχαμε κάποιες προβοσκίδες, όπως συμβαίνει στη φύση οι μη πεσμένοι να βοηθούν τους πεσμένους ελέφαντες, χρησιμοποιώντας τα θεόπνευστα λόγια, θα τους αναστήσουμε και θα τους στήσουμε ορθίους, για να ακολουθήσουν τον κανόνα της ευσεβείας χωρίς παρεκκλίσεις. Αν όμως θέλουν να μείνουν πεσμένοι, δεν τους ωφελεί απολύτως τίποτε, έστω κι αν οι ίδιοι οι ουράνιοι νόες κατασκευάσουν και τους προσφέρουν το φάρμακο κατά της ψευδοπιστίας. Διότι ο λόγος τους φανερώθηκε με, τα προφητικά λόγια που λένε : "ἰατρεύσαμεν τὴν Βαβυλῶνα, καὶ οὐκ ἰάθη·" (Ιερεμίας 28,9). (Μετάφραση αποσπάσματος από τον Β΄ λόγο Περί εκπορεύσεως του Αγίου Πνεύματος). 

 ΠΗΓΗ : "Ο ΟΣΙΟΣ ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ", ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΔΟΣΙΣ ΤΗΣ ΙΕΡΑΣ ΚΟΙΝΟΒΙΑΚΗΣ ΜΟΝΗΣ ΟΣΙΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΑΓΙΟΥ ΟΡΟΥΣ, ΕΤΟΣ 1981, ΑΡΙΘΜ. 6, σσ. 23-24.



Παρασκευή 18 Δεκεμβρίου 2020

ΚΥΡΙΑΚΗ ΠΡΟ ΧΡΙΣΤΟΥ ΓΕΝΝΗΣΕΩΣ - ΚΗΡΥΓΜΑ ΜΑΚΑΡΙΣΤΟΥ ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΦΛΩΡΙΝΗΣ π. ΑΥΓΟΥΣΤΙΝΟΥ ΚΑΝΤΙΩΤΗ

 

Ράβδος εκ της ρίζης Ιεσσαί. Η ρίζα του Ιεσσαί, τοιχ. 16ος αι.,
Ιερά Μονή Οσίου Ιωάννυ του Λαμπαδιστή,
Καλοπαναγιώτης -Κύπρος. 




Σάββατο 12 Δεκεμβρίου 2020

«Ο Χριστός μόνος επαναστάτης»

Μάης του 1968, το Πανεπιστήμιο της Σορβόννης υπό φοιτητική κατάληψη.

Στον τοίχο το σύνθημα γράφει: «Ο Χριστός μόνος επαναστάτης», φωτ. Ανρί Καρτιέ Μπρεσόν.

 

Δευτέρα 7 Δεκεμβρίου 2020

Ἅγιου Πορφυρίου Καυσοκαλυβίτου - Γιὰ τὴν ὁμαδικὴ προσευχὴ ὑπὲρ ὑγείας τοῦ ἀοιδίμου μητροπολίτου Φλωρίνης



- Ἄγ. Π.- Ὃ Γέροντας πάει καλά, ἔ;

- Καλὰ πάει. Μία χαρά. Εἶπαν καὶ οἱ γιατροί, ὅπως εἴπατε καὶ ἐσεῖς, «Θαῦμα μέγα». Πάει πιὸ καλὰ ἀπ' ὅ,τι περιμένανε.

Ἄγ. Π.- Ναί. Ἢ Χάρη τοῦ Θεοῦ. Εἶναι θαῦμα, γιατί εἶναι ἡ ἡλικία καὶ ἔχει κι ἄλλες ἀνωμαλίες. Ὅποτε, θαῦμα μέγα! Νὰ δοξάσουμε τὸν Κύριο!

Ἔγω πάρα πολὺ κατανύχθηκα τὴν ἡμέρα ἐκείνη ποὺ εἶδα τὸν κόσμο ποὺ κλαίγανε. Χιλιάδες ψυχὲς νὰ προσεύχονται ὅλες μαζί. Μία δύναμις. Μέσα σ' αὐτὴ τὴ δύναμη αἰσθάνθηκα πῶς μπῆκα κι ἐγώ. Καὶ μπῆκα ὄντως. Κατανύχθηκε ἡ καρδιά μου καὶ εἶπα, Θεὲ Παντοκράτορ καὶ Κύριέ του ἐλέους, βοήθησον τὸν πιστόν σου δοῦλον». Κλαίγανε. Ὅλος ὁ κόσμος. Πῶς μποροῦσα κι ἐγὼ νὰ μὴν κλάψω; Σὲ μιὰ στιγμή, φοβήθηκα καὶ εἶπα, πῶ πῶ..., θὰ πάθω κακό. Φοβήθηκα τὴν καρδιά μου, ποὺ συγκινήθηκε πολὺ βλέποντας αὐτὰ ὅλα. Νοερὰ ἔκανα μία στροφή, συγκρατήθηκα καὶ δὲν ἄφησα τὸν ἑαυτό μου. Ἔκανα προσευχὴ μὲ ἄλλη συγκράτηση. Προσευχόμουνα καὶ ἐγώ, ἀλλὰ μὲ ἄλλο τρόπο. Ἄπεφυγα αὐτὸ ποὺ πῆγε νὰ μὲ συγκλονίσει καὶ νὰ μὲ βλάψει. Αὐτὸ δὲν μπορῶ νὰ τὸ ἐξηγήσω. Ἂν τὸ ἄκουγε ὁ Γέροντας, θὰ μοῦ ἔλεγε: «αὐτὸ ἔγινε ἔτσι καὶ ἔτσι...». Ἔχει μόρφωση ποὺ ξέρει καὶ τὰ λεπτολογεῖ. Ἐγὼ τὸ καταλαβαίνω, ἀλλὰ δὲν μπορῶ νὰ τὸ περιγράψω.

Ἔγω ὁ ταπεινός σας λέγω ὅτι μπροστὰ στὴν Παναγία ἔκλαιγα. Εἶδα αὐτὸ τὸ πρᾶγμα. Τί ἔκστατικο. Πῶ, πῶ... Μία δύναμις συμπυκνωμένη. Δὲν ξέρω πῶς νὰ τὸ πῶ. Δύναμις. Δὲν μπορῶ νὰ τὴν πῶ οὔτε ἀτομική. Κάτι ἀνώτερο. Κάτι μεγάλο. Ἄρχισα νὰ συγκινοῦμαι καὶ νὰ κλαίω καὶ εἶπα μήπως πάθω τίποτα, στὴν καρδιά μου. Ἔτσι τὸ μυαλό μου συλλογίστηκε, ἀλλὰ ἐγὼ ἄφησα τὸν ἑαυτό μου νὰ βλέπω τὰ κλάματα ὅλων των πνευματικῶν παιδιῶν τοῦ Γέροντα. Ὅλοι προσηύχοντο. Ψυχές, χιλιάδες ψυχές. Κόσμος... Μὲ συγκίνησε βαθύτατα, τόσο ποὺ φοβήθηκα νὰ μὴν σπάσει ἡ καρδιά μου, Καὶ εἶπα νὰ βγάλω τὴν σκέψη μου καὶ τὸν ἑαυτό μου ἀπὸ αὐτό το ... πῶς νὰ τὸ ποῦμε...; κύκλωμα.

Ναί, ἀλλὰ μετὰ λέω: ὄχι, ὄχι! Δὲν θὰ πάθω κακό. Αὐτὸ εἶναι θεϊκό.

Καὶ συνέχισα νὰ προσεύχομαι μὲ ἐκεῖνον ἀκριβῶς τὸν τρόπο ποὺ κάναμε. Μὲ τὰ σταυρουδάκια. Τὸ ἔχετε δεῖ; Τὸ μάθαμε στὸν Ἅγιο Ἀντώνη. Ε; Τὸ θυμᾶστε;

Σ1- Ναί, Γέροντα.

Ἄγ. Π.- Σαράντα ὀκτὼ σταυροὺς τὸ λεπτό. Ἔτσι, μπροστὰ στὴν Παναγίτσα καὶ τὸν Χριστό. Ὅλα μέσα. Μὲ τοὺς γιατρούς, τὶς ἀδελφές, μὲ τὴν Χάρη τοῦ Κυρίου μᾶς ὅμως. Τὰ παρακολούθησα ὅλα καὶ μὲ μεγάλη συγκίνηση, ἀλλὰ ἔβλεπα καὶ ἔξω τὸν κόσμο ποὺ εἶχαν δοθεῖ καὶ εἶχαν ἀναλυθεῖ στὴν προσευχὴ γιὰ τὸν Γέροντα. Εἶχαν ἀναλυθεῖ σᾶς λέω. Γιατί, μὴν κοιτάζεις... Ἐσεῖς μπορεῖ νὰ μὴν προσευχηθήκατε ἔτσι δυνατά. Ὑπῆρχαν ὅμως μέσα στὸ πλῆθος -καὶ τὶς χιλιάδες ποὺ ἔβλεπα ἐγὼ- ψυχές, ποὺ εἶχαν συνεπάρει καὶ τὶς ἄλλες μαζί. Εἶχε γίνει μία προσευχή, μία δύναμις ὅλων. Ὅλων ἢ προσευχὴ εἶχε γίνει μία δύναμις. Καὶ οἱ μεγάλοι προσηύχοντο καὶ οἱ μικροὶ μπαίνανε μὲς στοὺς μεγάλους. Μία δύναμις! Πολὺ συγκινητικό, σᾶς λέω. Πάρα πολύ. Δὲν μπορῶ ἐγὼ νὰ τὸ ἐξηγήσω.

Σ1- Καὶ τὸ 64, Γέροντα, ἔλεγαν «πᾶρε τὸ παιδί μου, Κύριε, ἀλλὰ ἄφησε τὸν πατέρα Αὔγουστινο στὴν Ἐκκλησία σου. Πάρε ἐμένα, ἄφησε αὐτόν». Σὲ τί βαθμὸ εἴχανε φτάσει, Γέροντα, καὶ ἐδῶ καὶ στὸ ἐξωτερικό, ἄνθρωποι χριστιανοί.

Σ2 - Ἐγὼ θὰ ἤθελα νὰ σταματήσω σ' αὐτὸ ποὺ εἶπε ὁ Γέροντας. Τὸ κύκλωμα.

Ἄγ. Π.- Πῶς τὸ εἶπα ἔτσι ἐγώ; Φοβᾶμαι, γιατί λένε ὅτι «ἅ, στὸ κύκλωμα εἶναι κι αὐτός». Δηλαδὴ γιὰ κακὸ τὴ λένε αὐτὴ τὴ λέξη.

Σ1- Ναί, ἀλλὰ εἶναι καὶ γιὰ καλό το κύκλωμα. Μοῦ θυμίζει τὴν εὐχὴ ἐκείνη ποὺ λέμε «τὰ ἄνω τους κάτω συνεορτάζει καὶ τὰ κάτω τοῖς ἄνω συνομιλεῖ».

ΠΗΓΗ : Ἅγιου Πορφυρίου Καυσοκαλυβίτου, Θὰ σᾶς πῶ..., Ἠχογραφημένες διηγήσεις τοῦ ἁγίου γιὰ τὴν ζωή του, Γ' ΕΚΔΟΣΗ, ΕΚΔΟΣΕΙΣ Η ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΙΣ ΤΟΥ ΣΩΤΗΡΟΣ, ΜΗΛΕΣΙ 2012.