1. Κατά τήν ἑορτή τῆς Πεντηκοστῆς ἡ Ἐκκλησία μας ἑορτάζει τά ὅσα
συνέβησαν κατά τήν 50η ἡμέρα μετά ἀπό τήν Ἀνάσταση τοῦ Χριστοῦ. Τήν ἡμέρα αὐτή ἑόρταζαν
οἱ Ἰουδαῖοι τήν δική τους Πεντηκοστή, μία ἀπό τίς τρεῖς μεγάλες ἑορτές τοῦ Ἰουδαϊσμοῦ.
Κατά τήν τήν ἑορτή αὐτή ἑόρταζαν τήν παράδοση τῶν πλακῶν τοῦ Νόμου στόν Μωυσῆ
στό ὄρος Σινᾶ. Ἡ Ἰερουσαλήμ λοιπόν κατά τήν ἡμέρα αὐτή ἦταν γεμάτη ἀπό Ἰουδαίους
πού ζοῦσαν στό ἐξωτερικό (ἡ λεγόμενη «Διασπορά» τῶν Ἰουδαίων) καί ἀπό
προσήλυτους στόν ἰουδαϊσμό, καί ὅλοι αὐτοί εἶχαν ἔλθει ἀπό παντοῦ, γιά νά ἑορτάσουν
τήν ἑορτή τους αὐτή.
Πολλές ἡμέρες ἐνωρίτερα, μία ὁμάδα ἀπό ἑκατόν εἴκοσι περίπου μαθητές
συγκεντρώθηκαν σέ ἕνα τόπο μαζί μέ τούς Ἀποστόλους καί τήν Θεοτόκο. Μετά ἀπό
πρόταση τοῦ Πέτρου αὐτοί ἐξέλεξαν ἕναν δωδέκατο μαθητή, γιά νά ἀντικαταστήσει
τόν Ἰούδα. Δύο πρόσωπα προτάθηκαν γιά τήν θέση αὐτή: Ὁ Ἰοῦστος καί ὁ Ματθίας.
Καί οἱ δύο εἶχαν συνοδεύσει τούς Ἀποστόλους ἀπό τήν Βάπτιση μέχρι τήν Ἀνάληψη
καί ἦταν μάρτυρες τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Χριστοῦ. Ἀφοῦ ζήτησαν ἀπό τόν Κύριο νά
τούς φανερώσει ποιόν ἤθελε ἀπό τούς δύο, τράβηξαν κλήρους καί ὁ κλῆρος ἔπεσε
στόν Ματθία.
Οἱ μαθητές περίμεναν στήν Ἰερουσαλήμ γιά τήν ἔλευση τοῦ Ἁγίου
Πνεύματος, τό Ὁποῖο ὑποσχέθηκε ὁ Ἰησοῦς σ᾿ αὐτούς. Ἦταν γεμάτοι ἀπό μία χαρμόσυνη
προσδοκία, γιατί θά ἐκπληρωνόταν αὐτό πού τούς εἶχε πεῖ ὁ Ἰησοῦς, ὅτι «σᾶς συμφέρει
νά φύγω· γιατί ἄν δέν φύγω, ὁ Παράκλητος δέν θά ἔρθει σέ σᾶς· ἐάν ὅμως φύγω, θά
στείλω Αὐτόν σέ σᾶς» (Ἰωάν. 16,7). Ἐπειδή δέ ὁ Ἰησοῦς εἶχε φύγει τώρα καί εἶχε καθήσει
στά δεξιά τοῦ Θεοῦ Πατέρα (Μάρκ. 16,19), μποροῦσε νά ἐκπληρώσει τήν ὑπόσχεσή Του.
Ἔτσι ὁ Ἰησοῦς ἔστειλε τό Ἅγιο Πνεῦμα σ᾿ αὐτούς κατά τήν ἑορτή
τῆς Πεντηκοστῆς, κατά τήν ἡμέρα δηλαδή κατά τήν ὁποία ὁ Μωυσῆς εἶχε λάβει τόν Νόμο,
«γιατί ὁ νόμος δόθηκε διά τοῦ Μωυσέως· ἡ δέ χάρις καί ἡ ἀλήθεια ἦρθαν διά τοῦ Ἰησοῦ
Χριστοῦ» (Ἰωάν. 1,17).
Διαβάζουμε ἀπό τό βιβλίο τῶν Πράξεων τῶν Ἀποστόλων: «Ὅταν ἦρθε ἡ ἡμέρα τῆς
Πεντηκοστῆς, ἦταν ὅλοι συγκεντρωμένοι σέ ἕνα μέρος. Ξαφνικά ἦρθε ἕνας δυνατός ἦχος
ἀπό τόν οὐρανό σάν ἕνας βίαιος ἄνεμος καί γέμισε ὅλο τό σπίτι, ὅπου κάθονταν.
Καί ἐμφανίστηκαν σ᾿ αὐτούς πύρινες γλῶσσες, οἱ ὁποῖες μοιράζονταν καί κάθονταν ἐπάνω
ἀπό τόν καθένα τους. Καί γέμισαν ὅλοι ἀπό Ἅγιο Πνεῦμα καί ἄρχισαν νά μιλοῦν ἄλλες
γλῶσσες, ἀνάλογα μέ τήν δυνατότητα πού τούς ἔδινε τό Πνεῦμα.
Στήν Ἰερουσαλήμ βρίσκονταν τότε εὐσεβεῖς Ἰουδαῖοι ἀπό ὅλα τά μέρη τοῦ
κόσμου. Ὅταν ἀκούστηκε αὐτή ἡ βοή, συγκεντρώθηκε πλῆθος ἀπό αὐτούς καί ἦταν
κατάπληκτοι, γιατί ὁ καθένας τους ἄκουγε τούς ἀποστόλους νά μιλᾶνε στήν δική
του γλώσσα. Εἶχαν μείνει ὅλοι ἐκστατικοί καί μέ ἀπορία ἔλεγαν μεταξύ τους: “Μά
αὐτοί ὅλοι πού μιλᾶνε δέν εἶναι Γαλιλαῖοι; Πῶς λοιπόν ἐμεῖς τούς ἀκοῦμε νά μιλᾶνε
στήν δική μας μητρική γλώσσα;... Τούς ἀκοῦμε νά μιλοῦν στίς γλῶσσες μας γιά τά
θαυμαστά ἔργα τοῦ Θεοῦ”. Ὅλοι λοιπόν ἐκστατικοί καί ἀπορημένοι ἔλεγαν ὁ ἕνας
στόν ἄλλον: “Τί νά σημαίνει ἆραγε αὐτό;” Ἄλλοι πάλι χλεύαζαν καί ἔλεγαν: “Αὐτοί
πρέπει νά εἶναι πολύ μεθυσμένοι”.
Τότε σηκώθηκε ὁ Πέτρος μαζί μέ τούς ἄλλους ἕντεκα ἀποστόλους καί μέ
δυνατή φωνή τούς εἶπε: “Ἰουδαῖοι καί ὅλοι ἐσεῖς πού βρίσκεστε στήν Ἰερουσαλήμ!
Θά σᾶς ἐξηγήσω τί συμβαίνει, καί ἀκοῦστε καλά τά λόγια μου: Αὐτοί δέν εἶναι
μεθυσμένοι, ὅπως ἐσεῖς νομίζετε, ἀφοῦ ἡ ὥρα εἶναι ἀκόμη ἐννιά τό πρωί. Αὐτό πού
βλέπετε εἶναι ἐκεῖνο πού εἶπε ὁ Θεός διά τοῦ προφήτου Ἰωήλ:
Αὐτό θά συμβεῖ στίς ἔσχατες ἡμέρες, λέει ὁ Θεός: Θά χύσω πλουσιοπάροχα
τό Πνεῦμα μου σέ κάθε ἄνθρωπο· ἔτσι, οἱ υἱοί σας καί οἱ θυγατέρες σας θά
προφητέψουν· οἱ νέοι σας θά δοῦν ὁράματα καί οἱ γέροντές σας θά ὀνειρευτοῦν ὄνειρα
θεϊκά... Θά δείξω θαυμαστά σημάδια πάνω στόν οὐρανό καί κάτω στήν γῆ: Αἷμα καί
φωτιά καί σύννεφο καπνοῦ. Ὁ ἥλιος θά μεταβληθεῖ σέ σκοτάδι καί τό φεγγάρι θά
γίνει κόκκινο σάν αἷμα πρίν ἔλθει ἡ ἡμέρα τοῦ Κυρίου ἡ μεγάλη καί λαμπρή»
(Πράξ. 2,1-8.11-17.19-21).
Καί ὁ Πέτρος συνέχισε ἀναφερόμενος στόν Ἰησοῦ Χριστό: «Ἰσραηλῖτες, ἀκοῦστε
αὐτά πού θά σᾶς πῶ: Ποιός ἦταν ὁ Ἰησοῦς ὁ Ναζωραῖος σᾶς τό ἀπέδειξε ὁ Θεός μέ τά
θαύματα καί τά καταπληκτικά ἔργα πού ἔκανε δι᾿ αὐτοῦ ἀνάμεσά σας. Αὐτά τά ξέρετε
ἐσεῖς οἱ ἴδιοι πολύ καλά. Καί ὅμως ἐσεῖς τόν Ἰησοῦ τόν θανατώσατε, βάζοντας ἀνθρώπους
πού δέν ἔχουν τό νόμο τοῦ Θεοῦ νά τόν καρφώσουν στόν σταυρό. Βέβαια, σᾶς
παραδόθηκε, γιατί ἔτσι εἶχε ὁρίσει ὁ Θεός... Ὁ Θεός ὅμως τόν ἀνέστησε, ἐλευθερώνοντάς
τον ἀπό τά δεσμά τοῦ θανάτου, γιατί ἦταν ἀδύνατο νά τόν κρατήσει πιά ὁ θάνατος...
(Ὁ Δαυίδ) μίλησε προφητικά γιά τήν ἀνάσταση τοῦ Χριστοῦ, ὁ
ὁποῖος οὔτε ἐγκαταλείφθηκε στόν ἅδη οὔτε στό σῶμα του γνώρισε φθορά...
Αὐτόν τόν Ἰησοῦ τόν ἀνέστησε ὁ Θεός καί γιά τό γεγονός αὐτό
εἴμαστε μάρτυρες ὅλοι ἐμεῖς. Ἀφοῦ λοιπόν (ὁ Ἰησοῦς) ἀνέβηκε μέ τήν δύναμη τοῦ Θεοῦ
στόν οὐρανό καί ἔλαβε ἀπό τόν Πατέρα τό Ἅγιο Πνεῦμα, πού τοῦ τό εἶχε ὑποσχεθεῖ,
τό μοίρασε πλούσια σέ μᾶς, αὐτό πού τίς ἐνέργειές Του ἐσεῖς τώρα βλέπετε καί ἀκοῦτε.
Ἄς γνωρίζει λοιπόν μέ βεβαιότητα ὁ κάθε Ἰσραηλίτης ὅτι αὐτόν
τόν Ἰησοῦ, πού ἐσεῖς τόν σταυρώσατε, ὁ Θεός τόν ἀνέδειξε Κύριο καί Μεσσία!”...
“Νά μετανοήσετε καί ὁ καθένας σας νά βαπτιστεῖ στό ὄνομα τοῦ
Ἰησοῦ Χριστοῦ, γιά νά συγχωρηθοῦν οἱ ἁμαρτίες σας καί ἔτσι θά λάβετε τήν δωρεά
τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Αὐτά πού ὑποσχέθηκε ὁ Θεός εἶναι γιά σᾶς καί γιά τά παιδιά
σας καί γιά ὅλους πού βρίσκονται μακρυά, ὅσους θά προσκαλέσει ὁ Κύριος ὁ Θεός
μας”...
Τότε ὅσοι δέχτηκαν μέ χαρά τόν λόγο του βαπτίστηκαν καί
προστέθηκαν στήν Ἐκκλησία τήν ἡμέρα ἐκείνη περίπου τρεῖς χιλιάδες ἄνθρωποι». (Πράξ.
2,22-24. 31-33. 36. 38-39.41)
Αὐτή εἶναι ἡ ἱστορία τῆς Πεντηκοστῆς, ὅπως μᾶς τήν διηγεῖται
ὁ Λουκᾶς στό κεφ. 2 τῶν Πράξεων τῶν Ἀποστόλων. Ἐμεῖς ἑορτάζουμε τό γεγονός αὐτό
μέ εὐχαριστία πρός τόν Θεό, τραγουδώντας τό τροπάριο τῆς ἑορτῆς:
«Εὐλογητός εἶ, Χριστέ ὁ Θεός ἡμῶν· ὁ πανσόφους τούς ἁλιεῖς
ἀναδείξας, καταπέμψας αὐτοῖς τό Πνεῦμα τό Ἅγιον καί δι᾿ αὐτῶν τήν οἰκουμένην
σαγηνεύσας, φιλάνθρωπε, δόξα σοι» (Ἀπολυτίκιον τῆς Πεντηκοστῆς, ἦχος πλ. δ´).
2. Ὅπως εἶναι φυσικό, αὐτή ἡ διήγηση ἐγείρει ὁρισμένα ἐρωτήματα.
Ἄς προσπαθήσουμε νά κατανοήσουμε καλύτερα τό βιβλικό κείμενο.
(α) Γιατί τό Ἅγιο Πνεῦμα ἔλαβε τήν μορφή πυρίνων γλωσσῶν;
Ἡ γλώσσα εἶναι τό ὄργανο τοῦ λόγου· ἡ γλώσσα, λοιπόν, τῆς φωτιᾶς παριστάνει τήν
γλώσσα τοῦ Θεοῦ. Ὁ μαθητής πάνω στόν ὁποῖο κάθεται ἡ πύρινη γλώσσα θά κηρύξει
τόν λόγο τοῦ Θεοῦ. Μετά τήν κάθοδο τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, κάθε Ἀπόστολος γίνεται ἱεροκήρυκας.
Γι᾿ αὐτό ὁ Πέτρος ἀμέσως ἄρχισε νά κηρύττει τήν Ἀνάσταση τοῦ Χριστοῦ καί οἱ ἄλλοι
Ἀπόστολοι μίλησαν γιά τά θαυμαστά ἔργα τοῦ Θεοῦ.
(β) Οἱ γλῶσσες μοιράζονταν καί κάθονταν σέ κάθε Ἀπόστολο,
ἐπειδή τό δῶρο τοῦ Ἁγίου Πνεύματος εἶναι προσωπικό γιά τόν κάθε ἕνα. Παρ᾿ ὅλα αὐτά
τό Ἅγιο Πνεῦμα εἶναι ἕνα. Αὐτό τό ἕνα θεῖο πῦρ κατεβαίνει σέ ὅλους (ἄς θυμηθοῦμε
τήν φωτιά, πού κατέβηκε στήν θυσία τοῦ προφήτη Ἠλία), ἀλλά μοιράζεται γιά νά
δείξει ὅτι κάθε ἕνας λαμβάνει καί ἀτομικά τό Ἅγιο Πνεῦμα.
(γ) Αὐτό πού συνέβηκε κατά τήν Πεντηκοστή εἶναι τό ἀντίθετο
ἀπό ὅ,τι συνέβηκε στήν Βαβέλ. Στήν Βαβέλ ἐπῆλθε σύγχυση καί ἡ μία ἀνθρώπινη γλώσσα
διαιρέθηκε σέ πολλές, λόγω τοῦ ἀνθρώπινου ἐγωισμοῦ. Ἔτσι οἱ ἄνθρωποι δέν μποροῦσαν
νά καταλάβουν ὁ ἕνας τόν ἄλλο καί γι᾿ αὐτό διαχωρίστηκαν μεταξύ τους καί διασκορπίστηκαν
σέ ὅλη τήν γῆ.
(δ) Κατά τήν Πεντηκοστή τό δῶρο τοῦ Θεοῦ μοιράζεται στόν καθένα
προσωπικά, ἀλλά τούς ὁδηγεῖ ὅλους σέ ἑνότητα. Ὅλοι αὐτοί πού ἔχουν λάβει τό Ἅγιο
Πνεῦμα κηρύσσουν τόν ἴδιο λόγο, τόν λόγο τοῦ Θεοῦ, καί γίνονται κατανοητοί ἀπό ὅλους,
γιατί ὁμιλοῦν ὅλες τίς γλῶσσες. Ὅλα τά γλωσσικά σύνορα τά καταλύει ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ,
ὁ ὁποῖος γίνεται κατανοητός ἀπό ὅλους αὐτούς πού ἔχουν λάβει τό Ἅγιο Πνεῦμα. Μᾶς
τό ἐξηγεῖ αὐτό τό Κοντάκιο τῆς ἑορτῆς τῆς Πεντηκοστῆς:
«Ὅτε καταβάς τάς γλώσσας συνέχεε, διεμέριζεν ἔθνη ὁ Ὕψιστος·
ὅτε τοῦ πυρός τάς γλώσσας διένειμεν, εἰς ἑνότητα πάντας ἐκάλεσε· καί συμφώνως
δοξάζομεν τό Πανάγιον Πνεῦμα» (Κοντάκιον τῆς Πεντηκοστῆς, ἦχος πλ. δ´).
(ε) Οἱ γλῶσσες τοῦ πυρός κατέβηκαν σ᾿ αὐτούς τούς ὁποίους
εἶχε προετοιμάσει ὁ Ἰησοῦς γιά νά λάβουν τό Ἅγιο Πνεῦμα· σ᾿ αὐτούς, πού οἱ
καρδιές τους ἦταν ἑνωμένες (Πράξ. 1,14) διά τῆς πίστεως στόν ἀναστημένο Κύριο Ἰησοῦ.
Γιά νά λάβει κανείς τό Δῶρο πρέπει νά πιστέψει σ᾿ Αὐτόν πού δίνει τό Δῶρο. Τό Ἅγιο
Πνεῦμα δέν κατέβηκε σέ ὅλο τόν κόσμο, ἐπειδή «ὁ κόσμος δέν μπορεῖ νά λάβει (Αὐτόν),
ἐπειδή οὔτε τόν βλέπει οὔτε τόν γνωρίζει» (Ἰωάν. 14,17). Κατέβηκε σέ αὐτούς πού
ὁ Κύριος Ἰησοῦς τούς εἶχε ἑνώσει μεταξύ τους, ἐπειδή αὐτοί πίστεψαν σ᾿ Αὐτόν.
Τό Ἅγιο Πνεῦμα κατέβηκε στήν Ἐκκλησία. Τό Πνεῦμα εἶναι ἕνα δῶρο πού τό λαμβάνει
καθένας ξεχωριστά, ἀλλά ὅταν εἶναι ὅλοι συγκεντρωμένοι μαζί: «Ὅταν ἦλθε ἡ ἡμέρα
τῆς Πεντηκοστῆς ἦταν ὅλοι συναγμένοι σέ ἕνα μέρος» (Πράξ. 2,1). Ξαφνικά
συνέβηκε σ᾿ αὐτούς μία ραγδαία ἀλλαγή· κατανόησαν τόν λόγο τοῦ Θεοῦ μέσα τους
καί ἄρχισαν νά κηρύττουν τά θαυμάσιά Του σέ ὅλες τίς γλῶσσες. Τότε ὁ Πέτρος
κήρυξε θαρραλέα τήν ἀνάσταση τοῦ Ἐσταυρωμένου Χριστοῦ σ᾿ αὐτούς πού τόν εἶχαν
σταυρώσει.
3. Ἡ Πεντηκοστή συμβαίνει καί σέ ᾿μᾶς σήμερα. Τό Ἅγιο Πνεῦμα
εἶναι συνεχῶς παρόν στήν Ἐκκλησία μας ἀπό τότε μέχρι σήμερα, γιά νά ἐξαγιάζει αὐτούς
πού φέρουν τήν μαρτυρία τοῦ ἀναστάντος Χριστοῦ. Καί θά εἶναι μαζί μας μέχρι τό
τέλος τῶν αἰώνων, ὅπως μᾶς τό εἶπε καί ὁ ἅγιος Συμεών ὁ Νέος Θεολόγος κατά τόν
10ο αἰ. Ὁ ἅγιος αὐτός μᾶς εἶπε ὅτι ἕνας ἱερομόναχος τοῦ φανέρωσε κάποτε ὅτι
ποτέ δέν λειτουργοῦσε χωρίς νά βλέπει τό Ἅγιο Πνεῦμα. Ἐπίσης ὁ ἱερομόναχος αὐτός
εἶδε τό Ἅγιο Πνεῦμα ὅταν ὁ Μητροπολίτης ἀπήγγειλε σ᾿ αὐτόν τήν εὐχή τῆς μύησης
(στήν μοναστική ἀδελφότητα), ὅταν ἔβαλαν τό ἱερό βιβλίο ἐπάνω στό κεφάλι του. Ὁ
ἅγιος Συμεών τόν ρώτησε μέ τί μορφή τό εἶδε. Καί ἐκεῖνος ἀπάντησε ὅτι δέν εἶχε
μορφή, ἀλλά ἦταν σάν φῶς. Καί ὅταν εἶδε αὐτό πού δέν εἶχε δεῖ ποτέ πρίν,
ξαφνιάστηκε καί ἄρχισε νά ἀναρρωτιέται, λέγοντας: «Τί μπορεῖ νά εἶναι αὐτό;».
Τότε, μυστηριωδῶς ἀλλά μέ καθαρή φωνή, τό Ἅγιο Πνεῦμα τοῦ εἶπε ὅτι μέ αὐτόν τόν
τρόπο κατῆλθε σέ ὅλους τούς Προφῆτες καί τούς Ἀποστόλους, ὅπως τό ἴδιο κάνει
καί σέ ὅλους τούς ἐκλεκτούς τοῦ Θεοῦ καί σέ ὅλους τούς ἁγίους (Λόγος 184 τοῦ ἁγίου
Συμεών τοῦ Νέου Θεολόγου).
Ἡ Σύναξη αὐτῶν πού φέρουν τήν μαρτυρία τῆς Ἀναστάσεως τοῦ
Χριστοῦ – αὐτῶν πού ἔχουν ἐκλεγεῖ ἀπό τόν Θεό καί πού τό Ἅγιο Πνεῦμα τούς ἁγιάζει
– εἶναι ἡ Ἐκκλησία. Καί ὁ κάθε ἕνας ἀπό ᾿μᾶς καλεῖται νά γίνει ἕνας ἀπό αὐτούς
τούς ἐκλεκτούς. Ἡ Πεντηκοστή εἶναι ἕνα συνεχές δῶρο μέσα στήν Ἐκκλησία.
ΠΗΓΗ : † Ὁ Μητροπολίτης Γόρτυνος καί Μεγαλοπόλεως Ἰερεμίας,
"ΑΠΛΗ ΚΑΤΗΧΗΣΗ", Σεπτέμβριος
2009, αριθ. 33, σ. 56 κ.ε.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου